Nga tiếp tục giục Mỹ gia hạn hiệp ước vũ khí hạt nhân
Nga kêu gọi Mỹ gia hạn hiệp ước vũ khí hạt nhân New START thêm 1 năm để ngăn chặn nguy cơ chạy đua vũ trang giữa các cường quốc.
Nga một lần nữa thúc giục Mỹ xem xét đề xuất gia hạn thêm 1 năm đối với Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Tấn công Chiến lược Mới (New START) - thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân then chốt giữa hai nước, dự kiến hết hạn vào ngày 5.2.2026.
Phát biểu trước báo giới hôm 11.11, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết, đề xuất của Mátxcơva vẫn còn hiệu lực và kêu gọi Washington phản hồi trước thời hạn.
Ông nhấn mạnh: “Hãy dành 1 năm để hạ nhiệt và nhìn nhận lại trách nhiệm của các cường quốc trong việc duy trì an ninh và ổn định toàn cầu, đặc biệt là ngăn chặn chiến tranh hạt nhân. Chúng tôi sẵn sàng”.
Hiệp ước New START (Hiệp ước START mới), được ký kết năm 2010 giữa Mỹ và Nga, giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân triển khai ở mức 1.550 đơn vị, đồng thời đặt trần cho số tên lửa đạn đạo liên lục địa, tên lửa phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom hạng nặng có khả năng mang vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 9 từng nêu rõ mong muốn kéo dài hiệp ước thêm 1 năm, cho rằng đây là cách để tránh chạy đua vũ trang và nguy cơ leo thang ngoài kiểm soát.
Ngoại trưởng Lavrov nhắc lại rằng, việc gia hạn “có thể được công bố vào bất cứ thời điểm nào trước ngày 5.2.2026”. Ông dẫn lại tiền lệ năm 2021, khi Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden đã quyết định gia hạn hiệp ước chỉ vài ngày trước khi hết hạn.
Tuy nhiên, theo Bộ Quốc phòng Nga, đến nay Mátxcơva vẫn chưa nhận được phản hồi đáng kể nào từ phía Washington.
Trong khi đó, tình hình an ninh hạt nhân toàn cầu tiếp tục tiềm ẩn nguy cơ mới. Ngày 30.10, Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ đạo chính phủ thực hiện các thử nghiệm vũ khí hạt nhân trên cơ sở bình đẳng với Nga và Trung Quốc.
Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright sau đó khẳng định, các thử nghiệm này sẽ không bao gồm nổ hạt nhân thật, bởi Mỹ đã dừng các vụ thử như vậy từ năm 1992.
Điện Kremlin phản ứng thận trọng. Người phát ngôn Dmitry Peskov khẳng định, Nga sẽ không dỡ bỏ lệnh tạm hoãn thử hạt nhân của mình, trừ khi Mỹ làm trước.
Trong những tháng gần đây, cả hai nước đều tiến hành các vụ phóng thử tên lửa đạn đạo không mang đầu đạn hạt nhân.
Mỹ đã phóng thử tên lửa Minuteman III từ căn cứ ở California hôm 5.11, còn tháng trước, Nga thử nghiệm tên lửa hành trình Burevestnik - loại vũ khí được cho là có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và bay bằng năng lượng hạt nhân.
