Mưa lũ lịch sử tại miền Trung, 50 người thiệt mạng và mất tích
Chiều 20/11, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ NN&MT) cho biết, đợt mưa lũ đã, đang diễn ra gây ngập lụt, thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản tại Trung Bộ.
40 người tử vong, 10 người mất tích
Từ 16 - 19/11, khu vực Nam Trung Bộ (từ Gia Lai đến Khánh Hòa) hứng chịu mưa lớn kéo dài, có nơi lượng mưa lên tới 1.721mm. Ngày 19/11, trạm khí tượng - thủy văn Hòa Mỹ Tây (Đắk Lắk) ghi nhận 841mm. Mưa lớn đã làm nhiều sông, suối dâng cao, gây ngập lụt nghiêm trọng và lũ vượt mức lịch sử trên nhiều sông lớn.
Thiệt hại về người rất nghiêm trọng. Theo thống kê chưa đầy đủ, toàn khu vực có 50 người chết và mất tích, trong đó 40 người chết (Huế 2, Đà Nẵng 1, Gia Lai 3, Đắk Lắk 16, Khánh Hòa 14, Lâm Đồng 4) và 10 người mất tích (Quảng Trị 1, Đà Nẵng 3, Khánh Hòa 1, Đắk Lắk 4, Lâm Đồng 1).
Về nhà cửa, có 146 căn bị hư hỏng và hơn 52.000 nhà dân bị ngập, với nhiều xã, phường ở Khánh Hòa (54 xã/phường), Gia Lai (35 xã/phường) và Đắk Lắk (34 xã/phường) chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Nông nghiệp bị thiệt hại nặng với 13.026ha lúa, hoa màu bị ngập; 2.183ha cây lâu năm, hàng năm hư hại; 30.731 gia súc, gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi; 88ha nuôi tôm hùm tại Khánh Hòa thiệt hại.
Tại Khánh Hòa, mưa lớn kéo dài từ chiều 19/11 khiến nhiều địa phương bị ngập sâu, chia cắt, đặc biệt tại các xã Khánh Vĩnh, Diên Khánh, Ninh Hòa, Cam Lâm… Một số vị trí được xác định là “điểm nóng” về thiên tai, có nguy cơ sạt lở cao, hàng chục thôn bản bị cô lập hoàn toàn.
Từ trưa đến chiều 19/11, bốn xã Khánh Vĩnh, Tây Khánh Vĩnh, Nam Khánh Vĩnh và Trung Khánh Vĩnh đều bị ngập sâu, mất điện và mất sóng điện thoại. Riêng xã Tây Khánh Vĩnh, thôn Hòn Dù bị chia cắt, nhiều hộ dân phải sơ tán lên nhà dân ở vùng cao hoặc lên sườn núi.
Tại Lâm Đồng, tính đến chiều 20/11, trên 138 hộ dân bị ảnh hưởng, thiệt hại do ngập lụt và sạt lở do mưa lớn kéo dài. Thiệt hại về sản xuất khoảng 1.162ha cây trồng, chủ yếu là hoa màu.
Về hạ tầng, giao thông, đô thị, có trên 31 điểm bị sạt lở và một số tuyến đường bị ngập lụt, chia cắt, ảnh hưởng giao thông qua lại. UBND tỉnh đã công bố tình huống khẩn cấp với 2 đèo Prenn và Mimosa, khiến giao thông đi vào đô thị Đà Lạt gặp nhiều khó khăn. Lâm Đồng cũng đã thông báo tạm lưu thông trên các tuyến đường QL27C do sạt lở trên đèo Khánh Lê; phong tỏa QL20 đoạn qua đèo Dran; cả 2 đèo này đều nối Lâm Đồng với Khánh Hòa.
Giao thông bị ách tắc tại nhiều vị trí trên các quốc lộ như QL1, 14, 14E, 14H, 40B, 20, gây đình trệ vận chuyển hàng hóa và hành khách. Nhiều chuyến tàu từ Hà Nội đi TP HCM phải hủy bỏ.
Hệ thống điện chịu ảnh hưởng lớn với hơn 1 triệu khách hàng bị mất điện, đến nay đã khôi phục khoảng 457.470 hộ, còn 553.250 hộ ở các tỉnh, thành Đà Nẵng, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa vẫn đang bị cắt điện.
Trước tình hình trên, các lực lượng quân đội, công an, dân quân và cơ quan chức năng đã triển khai khẩn trương công tác cứu hộ, sơ tán người dân, cung cấp lương thực, nước uống và bảo đảm an toàn giao thông. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo hỗ trợ khẩn cấp cho một số tỉnh, thành. Đồng thời các Bộ, ngành và địa phương phối hợp triển khai ứng phó, giảm thiểu thiệt hại; điều tiết hồ chứa giảm lũ cho hạ du. Các địa phương đang tiếp tục tổng hợp thiệt hại, khắc phục hậu quả và đề xuất hỗ trợ thêm về lương thực, vật tư, phương tiện cứu hộ, nhằm ổn định đời sống người dân sau mưa lũ.
Giải thích về những điểm bất thường của đợt mưa lũ
Giải thích về những điểm bất thường của đợt mưa lũ đang diễn ra ở Nam Trung Bộ, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, đây là đợt mưa rất lớn, kéo dài nhiều ngày ở Nam Trung Bộ (từ 17/11), ngay sau các đợt mưa lớn liên tiếp trong tháng 10 và đầu tháng 11.
Với hình thế thời tiết không khí lạnh kết hợp với gió Đông, đã có những lúc xảy ra mưa rất cực đoan trong thời gian ngắn từ Quảng Trị đến Khánh Hòa. Ví dụ như Sơn Thành Tây và Sơn Thành Đông, Hòa Mỹ Tây, Sơn Long, Sơn Định, Sông Hinh (các xã thuộc Phú Yên cũ) đều ghi nhận mưa từ 1.000 - 1.200mm. Do ảnh hưởng của mưa lớn, ngay sau các đợt mưa lũ trước, các hồ thủy điện vận hành xả nước kết hợp với mực nước nền trên các sông trong khu vực đã ở mức cao, do đó trong đợt lũ này nhiều sông đã vượt mức lịch sử.
Về diễn biến mưa lũ trong thời gian tới, đại diện Trung tâm cho biết, dự báo đến đêm 21/11, mưa có xu hướng tập trung ở phía đông Đắk Lắk và phía bắc Khánh Hòa với lượng mưa phổ biến 100 - 200mm, có nơi trên 350mm. Điều này khiến cho nguy cơ về lũ quét, sạt lở đất tại khu vực ven biển và cao nguyên Nam Trung Bộ vẫn ở mức rất cao.
Chiều qua (20/11), lũ đang xuống dần trên hầu hết các sông ở Nam Trung Bộ, trừ sông Dinh Ninh Hòa, sông Cái Phan Rang (Khánh Hòa), sông Krông Ana (Đắk Lắk) đang lên.
Dự báo sau ngày 21/11, mưa giảm dần, lũ trên các sông giảm xuống nhanh hơn. Tuy nhiên, ngập lụt diện rộng tại các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa vẫn còn tiếp tục kéo dài sau khi mưa và lũ giảm.
Nhằm kịp thời hỗ trợ cho người dân bị mất mát tài sản, hoa màu, sớm ổn định cuộc sống, UBND tỉnh quyết định hỗ trợ 2 triệu đồng/hộ trong 3 tháng cho các hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn (khoảng 5.000 hộ). Hỗ trợ khẩn cấp cho các hộ gia đình có nhà bị sập hoàn toàn với mức 60 triệu đồng/nhà, nhà bị tốc mái hoàn toàn mức 5 triệu đồng và 2 triệu đồng đối với nhà bị hư hỏng, tốc mái một phần.
UBND tỉnh đã có tờ trình đề nghị xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xuất cấp 2.000 tấn gạo để hỗ trợ khẩn cấp cho người dân.
Với tinh thần "tuyệt đối không chủ quan", trước đợt mưa lũ, UBND tỉnh đã triển khai quyết liệt các giải pháp, phòng ngừa từ sớm từ xa để hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do mưa lũ gây ra. Tỉnh đã kích hoạt phương án lũ cấp độ 3.1 trên phần mềm Hệ thống Thông tin phòng, chống thiên tai tỉnh (https://thientai.gialai.gov.vn) cho 58 xã, phường khu vực phía Đông tỉnh.
