Từ năm 2025, thi tốt nghiệp THPT 4 môn

Chiều 29/11, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã tổ chức họp báo về phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025. Trước đó, cũng trong ngày 29-11, Bộ GD-ĐT đã công bố phương án chính thức thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025.

Giao địa phương tổ chức kỳ thi

Theo phương án đã được Bộ GD-ĐT phê duyệt, thí sinh dự thi 4 môn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, bao gồm 2 môn thi bắt buộc là ngữ văn, toán và 2 môn tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12, gồm ngoại ngữ, lịch sử, vật lý, hóa học, sinh học, địa lý, giáo dục kinh tế và pháp luật, tin học, công nghệ. Môn ngữ văn thi theo hình thức tự luận. Các môn còn lại thi theo hình thức trắc nghiệm.

Ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT), cho biết kỳ thi dự kiến tổ chức trên toàn quốc vào tháng 6 hằng năm, theo cách thức chung đề, chung đợt thi, cùng thời gian theo quy định của Bộ GD-ĐT. Phương thức xét công nhận tốt nghiệp sẽ kết hợp giữa kết quả đánh giá quá trình và kết quả thi tốt nghiệp theo tỉ lệ phù hợp với lộ trình triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Về tổ chức thi, Bộ GD-ĐT chỉ đạo chung, ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, kế hoạch tổ chức kỳ thi. UBND các tỉnh, thành chỉ đạo tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm toàn diện về kỳ thi tại địa phương, chủ động có phương án và chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về nhân lực, vật lực, các điều kiện cần thiết khác, tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát tổ chức thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT tại địa phương.

Giai đoạn 2025 - 2030 sẽ giữ ổn định phương thức thi trên giấy. Giai đoạn sau năm 2030, từng bước thí điểm thi trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm ở các địa phương có đủ điều kiện (có thể kết hợp giữa thi trên giấy và thi trên máy tính). Khi tất cả địa phương trên toàn quốc có đủ điều kiện sẽ chuyển sang tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm.

Ông Huỳnh Văn Chương thông tin thêm Bộ GD-ĐT sẽ tiếp tục nghiên cứu theo lộ trình, tiêu chí để xây dựng thư viện/ngân hàng đề thi chung khi đủ điều kiện để thực hiện phân cấp cho các địa phương, các cơ sở giáo dục tổ chức kỳ thi đánh giá chất lượng đầu ra ở cấp THPT thay cho phương thức một kỳ thi quốc gia, trong cùng một thời điểm như hiện nay. Trong quá trình triển khai thực hiện, tùy theo điều kiện thực tế có thể điều chỉnh để bảo đảm phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội của đất nước.

Từ kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, thí sinh dự thi theo 2 môn bắt buộc là toán và ngữ văn, cùng 2 môn tự chọn. Trong ảnh: Thí sinh dự kỳ thi tốt nghiệp năm 2023 tại Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (quận 6, TP HCM)Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Không thi bắt buộc môn ngoại ngữ: Có giảm chất lượng?

Trả lời băn khoăn về việc thi 4 môn liệu có thể đánh giá được mục tiêu Chương trình giáo dục phổ thông 2018 chuyển từ truyền tải nội dung sang phát triển năng lực gồm kỹ năng mềm như giao tiếp, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, sáng tạo khi đề thi tốt nghiệp vẫn là trắc nghiệm (ngoại trừ môn ngữ văn), ông Nguyễn Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, thừa nhận nhiều nhà khoa học có ý kiến cho rằng hình thức trắc nghiệm hiện nay khá đơn giản với 4 lựa chọn đáp án. Thực tế đang có tình trạng dạy học "mẹo" để thi trắc nghiệm, chứ không phải học hiểu bản chất vấn đề, dẫn đến việc nhiều thí sinh giỏi xuất sắc không thể hiện hết năng lực của các em. Theo ông Hà, trong thời gian tới, Bộ GD-ĐT sẽ khắc phục tình trạng này bằng sự đổi mới về định dạng và cấu trúc, phát triển một số định dạng mới. Việc này cũng nhằm khắc phục tình trạng hạn chế không gian tư duy của môn toán.

Nói thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Ngọc Thưởng cho rằng trước đây có những chuyên gia rất không đồng tình với việc thi trắc nghiệm, đặc biệt là môn toán, nhưng bây giờ đã thống nhất cao với giải pháp xây dựng thiết kế đề thi và câu hỏi yêu cầu phải tư duy logic, suy luận mới làm được. "Đó là chúng ta xử lý về chuyên môn. Còn với việc ở đâu đó giáo viên dạy "mẹo" thì Bộ GD-ĐT sẽ chỉ đạo các sở trong quá trình dạy học phải khắc phục tình trạng này. Cũng như chúng ta phải giảm môn bắt buộc, tăng môn tự chọn, cùng lúc chuyển nền giáo dục lâu nay nặng về ứng thí sang nền giáo dục thực học, thực dạy, học để làm chứ không phải học để thi. Nếu chỉ làm mẹo để thi thì không được. Giáo dục phải có lộ trình, thời gian nhưng nếu bây giờ không bắt đầu thì không biết khi nào" - Thứ trưởng Bộ GD-ĐT nói.

Trước lo lắng việc bỏ môn ngoại ngữ khỏi danh sách các môn thi bắt buộc dẫn đến sụt giảm chất lượng vì không thi học sinh sẽ không học, ông Nguyễn Ngọc Hà khẳng định ngoại ngữ là môn học bắt buộc từ lớp 3 và Bộ GD-ĐT rất quan tâm, lồng ghép ngoại ngữ vào chương trình dạy học từ tiểu học đến đại học. Quá trình dạy học là xuyên suốt nên không có chuyện không thi thì không học như lo lắng của nhiều người.