Cùng người lao động đi đòi quyền lợi

Báo Lao Động vào cuộc, 77 người lao động được đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ

Trò chuyện với chúng tôi những ngày cuối tháng 7.2025, chị Ngô Thị Hồng, nguyên là người lao động của Công ty Thương mại Dịch vụ Vận tải Xuất nhập khẩu T.T (TP Thủ Đức cũ, TP.HCM), giọng đầy hồ hởi nhắc lại nhờ sự vào cuộc của Báo Lao Động đã giúp cho 77 NLĐ của công ty này đòi lại được quyền lợi về BHXH sau nhiều năm bị “nợ”.

Đúng 2 năm trước, vào tháng 7.2023, chị Ngô Thị Hồng đã đại diện hàng chục NLĐ của Công ty T.T phản ánh đến Báo Lao Động về việc bị doanh nghiệp này nợ BHXH khiến cho cuộc sống của họ gặp nhiều khó khăn.

Trong đơn, chị Hồng viết: “Công ty không có đơn hàng, thông báo cho NLĐ nghỉ chờ việc không hưởng lương và không có trợ cấp gì. Đa phần NLĐ đều nghèo, không thể chờ đợi được nên đã xin nghỉ việc để được công ty chốt, trả sổ BHXH và đi đăng ký để được nhận trợ cấp thất nghiệp hoặc đi xin việc nơi khác. Thế nhưng công ty nhiều lần hứa chốt sổ BHXH cho NLĐ mà không thực hiện. Chúng tôi không biết phải làm sao”.

Chị Hồng cho biết, chị bắt đầu làm việc cho chi nhánh Long Thành, tỉnh Đồng Nai của Công ty T.T từ tháng 9.2020. Đến đầu tháng 12.2022, chị Hồng xin nghỉ việc do công ty thông báo ít đơn hàng, thì mới biết công ty chỉ đóng BHXH cho chị từ tháng 9.2020 đến tháng 4.2021, còn thời gian sau đó thì không đóng nữa, dù hằng tháng vẫn trừ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN của chị.

Không riêng chị Hồng mà hàng chục NLĐ khác cũng rơi vào trường hợp tương tự. Khi NLĐ khiếu nại, nhiều lần công ty thông báo sẽ chốt, trả sổ BHXH rồi lại… thất hứa, khiến cho NLĐ rất hoang mang vì không biết khi nào sẽ được chốt, trả sổ BHXH.

Vào cuộc xác minh, chúng tôi đến trụ sở Công ty T.T, sau khi thực hiện các thủ tục hành chính, nhân viên bảo vệ cho biết người có trách nhiệm của công ty nói không cho phóng viên lên gặp để trao đổi và cứ thông báo các sếp đã đi vắng.

Trong khi đó, ngay trước cửa, công ty vẫn thông báo tuyển dụng 50 lao động có tay nghề, thu nhập từ 8 triệu đồng đến 15 triệu đồng/tháng và tự “quảng cáo” thực hiện tất cả các chế độ do Nhà nước quy định.

Xác minh tại BHXH TP Thủ Đức khi đó, chúng tôi được thông tin, Công ty T.T chỉ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho 23 NLĐ và bắt đầu nợ từ tháng 5.2021. Đến hết tháng 6.2023, doanh nghiệp này còn nợ hơn 2,47 tỉ đồng BHXH, BHYT, BHTN.

Sau khi đã có thông tin chính xác, chúng tôi tư vấn cho NLĐ khiếu nại tại Phòng LĐTBXH TP Thủ Đức khi đó để hòa giải viên lao động mời doanh nghiệp đến hòa giải tranh chấp lao động, làm cơ sở khởi kiện công ty ra tòa khi cần thiết. Theo biên bản làm việc ngày 11.7.2023, đại diện công ty thừa nhận chưa đóng BHXH đầy đủ cho 77 NLĐ và cam kết sẽ đóng BHXH đầy đủ cho NLĐ chậm nhất là ngày 31.7.2023. Thế nhưng, sau đó công ty lại tiếp tục… thất hứa.

Chúng tôi cũng thường xuyên liên hệ với BHXH TP Thủ Đức khi đó để phản ánh tình hình, đề nghị BHXH mời Công ty T.T đến làm việc và cam kết đóng BHXH đầy đủ. Trước áp lực từ các cơ quan chức năng và thông tin đăng tải trên Báo Lao Động, Công ty T.T bắt đầu đóng BHXH cho NLĐ theo kiểu “trả góp” theo từng đợt.

Về phía NLĐ, do mong muốn nhanh chóng được nhận quyền lợi BHXH, nhiều người cũng liên hệ với chúng tôi để nhờ can thiệp với các cơ quan chức năng. Thậm chí, chị Hồng đã nhắn tin đề nghị chúng tôi cho số tài khoản ngân hàng để gửi tiền bồi dưỡng, tiền xăng xe, tiền điện thoại. Chúng tôi cũng trả lời rõ với bạn đọc, Báo Lao Động là cơ quan của Tổng LĐLĐ Việt Nam, có chức năng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ, đồng thời sẽ cố gắng làm tốt nhất những gì có thể để bảo vệ NLĐ.

Cuối cùng, sau gần 5 tháng Báo Lao Động vào cuộc, Công ty T.T cũng phải đóng hết BHXH cho 77 NLĐ bị “nợ” trước đó.

Được giải quyết dứt điểm quyền lợi về bảo hiểm xã hội

Vụ việc Công ty T.T chỉ là một trong số nhiều trường hợp nhờ sự vào cuộc của Báo Lao Động mà NLĐ được đóng BHXH đầy đủ. Thế nhưng, không phải trường hợp nào cũng có kết thúc “có hậu” như thế. Có những trường hợp khi NLĐ phản ánh, chúng tôi vào cuộc xác minh thì mới biết chủ doanh nghiệp đã bỏ về nước, công ty chỉ còn “xác” mà không có “hồn”, không còn khả năng đóng BHXH cho NLĐ. Đáng nói, tình trạng này không phải hiếm.

Từ thực tế cuộc sống và phản ánh của báo chí, trong đó có Báo Lao Động và các cơ quan chức năng, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết 142/2024/QH15, trong đó giao Chính phủ quy định đối tượng, điều kiện, mức hỗ trợ, trình tự, thủ tục giải quyết chế độ hưu trí, tử tuất đối với NLĐ trong trường hợp người sử dụng lao động (NSDLĐ) không còn khả năng đóng BHXH cho NLĐ trước ngày 1.7.2024.

Để cụ thể hóa nghị quyết trên, mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 158/2025/NĐ-CP, trong đó Chương V quy định về chế độ hưu trí, tử tuất đối với NLĐ trong trường hợp NSDLĐ không còn khả năng đóng BHXH bắt buộc. Nghị định đã quy định rõ những trường hợp NSDLĐ không còn khả năng đóng BHXH cho NLĐ và cách thức giải quyết tình trạng này.

Quan trọng nhất là quy định dùng số tiền nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền BHXH, BHTN chậm đóng, trốn đóng và số ngày chậm đóng, trốn đóng vào quỹ BHXH, quỹ BHTN theo Luật BHXH 2024 để làm kinh phí giải quyết quyền lợi về chế độ hưu trí, tử tuất đối với NLĐ trong trường hợp NSDLĐ không còn khả năng đóng BHXH bắt buộc. Với quy định này, hàng trăm ngàn NLĐ sẽ được giải quyết dứt điểm quyền lợi về BHXH.

Với những người làm báo như chúng tôi, niềm vui lớn nhất là khi nhận được thông báo nhờ sự vào cuộc của Báo Lao Động, mà NLĐ đã được bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.