Chủ quán mất 300 triệu đồng sau cuộc gọi video trùng hợp

Một kịch bản hoàn hảo

Chiều muộn cuối tháng 11.2025, chị Phạm Thị Thu Hoài (chủ một quán ăn ở Hà Nội, tên nhân vật đã thay đổi) kể lại câu chuyện bị lừa 300 triệu đồng bằng giọng còn run: “Lúc đó, tôi làm gì còn đồng nào trong tài khoản… mà chúng dụ dỗ được tôi chuyển 300 triệu đồng. Nghĩ lại vẫn không hiểu sao mình tỉnh táo vậy mà bị cuốn theo”.

Mọi chuyện bắt đầu khi một tài khoản Zalo mạo danh chị Loan - một người khách quen, người vẫn thường đặt đúng món, đúng số lượng thường xuyên của cửa hàng. Tin nhắn gửi đến y như cách nói chuyện thường ngày, thậm chí còn mô tả chính xác món “cơm trứng tôm 99k” mà chị Loan hay gọi. Sự quen thuộc ấy, khiến chủ quán không mảy may nghi ngờ.

Qua tin nhắn Zalo, kẻ mạo danh chị Loan dựng câu chuyện rằng mình đang ngồi nhậu cùng một người bạn, ngại cho vay tiền nên nhờ chị Hoài gọi bằng Messenger để “mượn 300 triệu đồng diễn cho người ta xem”. Tưởng thật, chị Hoài sau đó gọi cho chị Loan hỏi vay tiền, cuộc gọi video kết nối đúng thời điểm chị Loan thật đang nhậu và có cả giọng chồng chị vang phía sau. Sự trùng khớp tình cờ ấy đánh sập mọi cảnh giác còn sót lại.

Ngay sau đó, chị Loan thật đã chuyển số tiền 300 triệu đồng cho chị Hoài và chị Hoài đã chuyển toàn bộ số tiền trên cho đối tượng giả mạo chị Loan. Do bận rộn quay clip TikTok quảng cáo món ăn mới, nạn nhân không kịp suy xét gì hơn.

"Tôi nghĩ chị Loan đang nhắn tin Zalo với mình thật. Chị Loan là khách hàng thân thiết, lại hay hỏi tôi có thiếu tiền làm quán không. Tôi thì ít khi nhờ vả ai, nhưng nghĩ chỉ diễn cho chị coi, có gì đâu mà sợ" - chị Hoài kể lại.

Chưa dừng lại, đối tượng tiếp tục ép chị "mượn hộ thêm 120 triệu đồng". Chỉ đến khi chị Loan thật gọi liên tục qua Messenger vì thấy chị Hoài gửi những số tài khoản lạ bất thường, chuyện mới vỡ lở. Ngay sau đó, chị Loan thật đã có mặt tại cửa hàng của chị Hoài.

Tại trụ sở cơ quan công an, chị Hoài mới hiểu rằng, kẻ xấu nhiều khả năng đã xâm nhập tài khoản Facebook của chị Loan, nắm toàn bộ thói quen đặt đồ, câu chữ, mối quan hệ giữa hai người. Trong ngày hôm đó, công an ghi nhận thêm hai nạn nhân khác bị lừa với cùng chiêu thức trên, mất lần lượt 60 và 120 triệu đồng. "300 triệu đồng với tôi là cả một gia tài… Đến giờ tôi vẫn chưa thể tin nổi" - chị Hoài nói, mắt đỏ hoe.

Mỗi người cần trang bị một "liều vaccine số"

Theo ông Vũ Ngọc Sơn - Trưởng Ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và Hợp tác quốc tế, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, các hình thức lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi, từ giả mạo cửa hàng uy tín, chiếm đoạt tài khoản, yêu cầu đặt cọc đến giao hàng kém chất lượng; tội phạm còn sử dụng liên kết độc hại, tin nhắn và cuộc gọi mạo danh để đánh cắp dữ liệu cá nhân, gây ra nguy cơ mất tiền, lộ thông tin và bị lợi dụng cho các hành vi phạm pháp.

Các đối tượng còn tận dụng mạnh mẽ công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và Deepfake để giả mạo gương mặt, giọng nói người thân nhằm thao túng cảm xúc, lợi dụng lòng tin, lòng tham hoặc nỗi sợ hãi của nạn nhân.

Để đối phó với những “cái bẫy vô hình, nhưng gây thiệt hại hữu hình” này, theo ông Vũ Ngọc Sơn, Việt Nam cần triển khai đồng bộ "khiên" 3 lớp: Hành lang pháp lý đủ mạnh, công nghệ phòng vệ hiệu quả và kỹ năng số phổ cập đến người dân. Trong đó, trụ cột kỹ năng - yếu tố giữ vai trò quan trọng nhất đòi hỏi nỗ lực nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua phong trào “Bình dân học vụ số”. Mỗi người dân cần trang bị cho mình kiến thức như một “liều vaccine số”, thay vì chờ bị lừa rồi mới cảnh tỉnh.

Ông Vũ Ngọc Sơn cũng đưa ra lời khuyên, người dân cần rèn luyện phản xạ an toàn thông qua nguyên tắc “3 Không - 3 Nhanh”, gồm: Không tin tưởng tuyệt đối (kể cả khi video call), không cài ứng dụng từ liên kết lạ và không chuyển tiền khi chưa xác thực; đồng thời nhanh chóng tra cứu khi nhận được thông tin đáng ngờ, nhanh ngắt kết nối khi bị đe dọa hoặc thao túng và nhanh báo cáo tới cơ quan chức năng khi phát sinh sự cố.