Doanh nghiệp gặp khó khi tiếp cận vốn ưu đãi
Khó khăn tiếp cận vốn vay ưu đãi, hoặc gói vay ưu đãi chưa đủ hấp dẫn, thậm chí do chính năng lực của chủ đầu tư cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhiều dự án nhà ở xã hội (NƠXH) chậm tiến độ.
Nhiều công nhân, người thu nhập thấp mong chờ từng ngày dự án NƠXH Sao Hồng (TX Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh) bàn giao. Ảnh: Trần Tuấn
Rào cản nguồn vốn
Bắc Giang là một trong những tỉnh nằm trong tốp đầu cả nước về phát triển NƠXH - theo đánh giá của Bộ Xây dựng. Trên địa bàn tỉnh này hiện đang triển khai 14 dự án NƠXH.
Đại diện Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang cho biết, toàn tỉnh có 3 dự án đủ điều kiện vay gói vay 120.000 tỉ đồng ưu đãi cho NƠXH gồm: Khu NƠXH Evergreen Bắc Giang, Khu NƠXH dành cho công nhân xã Quang Châu (thị xã Việt Yên); Khu NƠXH thị trấn Nham Biền (TP Bắc Giang).
"Tuy nhiên, đến nay chưa có dự án nào thực hiện vay vốn theo gói 120.000 tỉ đồng" - đại diện Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang cho hay.
Theo Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang, các chủ đầu tư đã tiếp cận các ngân hàng thương mại để thực hiện thủ tục vay vốn, tuy nhiên qua báo cáo, các chủ đầu tư chưa thực hiện vay vốn do: Lãi suất vẫn cao và chỉ áp dụng cố định trong một khoảng thời gian nhất định sau đó được thả nổi; thời hạn cho vay và thời gian ân hạn các khoản vay còn ngắn.
Tương tự tại Đà Nẵng, theo đánh giá của Sở Xây dựng địa phương, việc triển khai các dự án NƠXH mặc dù mang lại một số kết quả khả quan nhưng còn chậm so với tiến độ đề ra. Một trong những lý do được đưa ra là năng lực chủ đầu tư NƠXH còn hạn chế, dẫn đến chậm tiến độ dự án. Việc tiếp cận vốn vay vốn ưu đãi theo gói 120.000 tỉ đồng còn nhiều khó khăn. Đến nay, địa phương đã công bố danh mục đủ điều kiện pháp lý để vay vốn đối với 4 dự án, nhưng chỉ có 1 dự án được vay vốn.
Nhiều dự án gặp khó do năng lực chủ đầu tư
Tại Tiền Giang, dự án NƠXH HQC Tân Hương được khởi công từ năm 2016. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 8 năm, dự án vẫn chưa hoàn thành xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.
Anh Hữu - công nhân đang làm việc tại một doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Tân Hương (huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) - chia sẻ: "Tôi có ý định mua NƠXH vì giá cả phù hợp với thu nhập. Nhưng khi đến xem thực tế, tôi thấy dự án vẫn còn dang dở, không biết bao giờ mới hoàn thiện. Nếu bỏ tiền ra mua mà nhà không xây xong thì chúng tôi biết ở đâu?".
Ông Hà Thiện Ý - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Tiền Giang - cho biết, nguyên nhân đến nay dự án NƠXH HQC Tân Hương chưa hoàn thành là do nhà đầu tư gặp khó khăn. Nhà đầu tư không tiếp cận được nguồn vốn vay liên quan đến NƠXH, dẫn đến dự án này chậm tiến độ.
Tại Bắc Ninh - dù là địa phương dẫn đầu cả nước về phát triển NƠXH, hầu hết các dự án NƠXH đều rất thành công thì dự án Sao Hồng (TX Quế Võ) lại gặp khó khăn do năng lực chủ đầu tư.
Theo hợp đồng mua bán, thời điểm dự kiến chủ đầu tư bàn giao căn hộ cho khách hàng là vào quý I/2021 nhưng đến nay đã qua 4 năm với 11 lần trễ hẹn bàn giao, nhiều khách hàng cũng chưa được nhận nhà.
Về lý do dự án NƠXH Sao Hồng chậm tiến độ bàn giao nhiều lần so với dự kiến, đại diện Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh cho biết, dù đã qua thẩm định năng lực, nhưng trong quá trình triển khai, chủ đầu tư gặp khó khăn về nguồn vốn do nhiều yếu tố ảnh hưởng như dịch bệnh, thay đổi người đại diện theo pháp luật, quá trình triển khai gặp trục trặc...
Sau nhiều lần Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh đôn đốc, mới đây, chủ đầu tư dự án Sao Hồng đã cam kết đến 31.3.2025 hoàn thiện nốt các hạng mục dở dang để bàn giao cho người dân.
Lãi suất cao, thời gian hưởng ưu đãi ngắn
Theo Nghị quyết của Quốc hội về quản lý thị trường bất động sản và phát triển NƠXH ban hành vào tháng 12.2024, gói tín dụng 120.000 tỉ đồng chưa đủ hấp dẫn với chủ đầu tư và người mua nhà.
Nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách cho các chương trình tín dụng ưu đãi NƠXH còn thấp. Quy trình, thủ tục cho vay thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội còn phức tạp, trùng lặp. Điều này khiến nhiều mục tiêu về phát triển NƠXH trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến 2020 và tầm nhìn đến 2030 khó đạt. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp và người mua NƠXH phản ánh lãi suất vay ưu đãi còn cao, trong khi thời gian hưởng ưu đãi suất ngắn.