Hòa Phát: Điểm sáng trong ứng dụng công nghệ để tiết kiệm năng lượng

Nhiều giải pháp công nghệ tiết kiệm điện

Trong bối cảnh giá năng lượng không ngừng leo thang và yêu cầu giảm phát thải ngày càng khắt khe, Tập đoàn Hòa Phát đã chứng tỏ vị thế tiên phong của mình trong ngành sản xuất thép khi mạnh mẽ đầu tư và triển khai hàng loạt giải pháp công nghệ tiết kiệm năng lượng.

Với ba khu liên hợp sản xuất thép lớn đặt tại Hưng Yên, Hải Dương và Quảng Ngãi, tổng công suất thép thô lên tới 8,5 triệu tấn/năm, trong đó có 3 triệu tấn thép cuộn cán nóng và 5,5 triệu tấn phôi thép các loại, Hòa Phát không chỉ là doanh nghiệp có sản lượng thép lớn nhất cả nước mà còn trở thành điểm sáng trong việc tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

Đại diện Tập đoàn Hoà Phát cho biết, đơn vị đang triển khai đồng bộ 5 giải pháp công nghệ lớn nhằm tiết kiệm năng lượng trong sản xuất thép nhằm chủ động nguồn năng lượng, tối ưu hiệu suất vận hành và giảm thiểu phát thải.

Theo đó, các nhà máy của Hòa Phát đã thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Thu hồi nhiệt và khí phát sinh từ quá trình sản xuất than cốc, luyện gang, luyện thép để phát điện nội bộ, đáp ứng tới 80% nhu cầu tiêu thụ điện của các khu liên hợp; Áp dụng công nghệ dập cốc khô trong sản xuất không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tiết kiệm đến 10% điện năng. Hệ thống này giúp Hòa Phát giảm hơn 180 triệu kWh điện mỗi năm cho toàn khu liên hợp.

Bên cạnh đó, các nhà máy đã sử dụng Tua bin thu hồi năng lượng khí lò cao (BPRT). Đây là công nghệ tận dụng áp lực khí than từ lò cao để phát điện, không cần chuyển đổi sang hơi nước như các phương pháp truyền thống. Tua bin khí áp dư được áp dụng tại Hải Dương và Dung Quất giúp tiết kiệm tới 35% điện năng trong sản xuất thép. Riêng hàng tháng đã tiết kiệm hơn 13 triệu kWh, tương đương 145 triệu kWh mỗi năm.

Tại một số nhà máy, Hòa Phát tận dụng nhiệt từ vòng làm mát và ống khói lớn để tạo hơi nước chạy tua bin, tiết kiệm tới 60% công suất điện dành cho quạt gió chính. Lượng điện tiết kiệm hàng năm lên đến 130 triệu kWh, góp phần làm giảm áp lực tiêu thụ năng lượng trong công đoạn có mức độ tiêu hao cao nhất.

Một công nghệ khác được Hoà Phát sử dụng là công nghệ đúc - cán liên tục sử dụng nhiệt phôi nóng. Nếu như trước đây, thép cán cần đốt phôi nguội tới 1.050°C để cán, nhưng bằng việc áp dụng công nghệ này đã giúp giảm tiêu thụ nhiên liệu, hạ giá thành, đồng thời cắt giảm phát thải CO₂ đáng kể trên mỗi tấn thép sản xuất.

Hiệu quả thực tế

Báo cáo mới nhất của Hoà Phát cho thấy, toàn đơn vị đã gần như tự chủ nguồn điện phục vụ sản xuất thép. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2025, sản lượng phát điện của các nhà máy nhiệt điện tại Dung Quất và Hải Dương đã đạt 1,8 tỷ kWh, đủ đáp ứng 90% nhu cầu điện của các khu liên hợp. Với giá điện hiện hành, giá trị điện năng tự phát này tương đương gần 3.500 tỷ đồng.

Đơn cử như tạiKhu liên hợp sản xuất gang thép Dung Quất hiện đang sở hữu hệ thống dây chuyền khép kín hiện đại nhập khẩu từ các nước G7, tối ưu toàn bộ quá trình sản xuất. Chỉ riêng trong nửa đầu năm 2025, nhà máy tại đây đã phát được 1,45 tỷ kWh điện, đảm bảo hơn 90% nhu cầu vận hành cho toàn khu. Từ khi lắp đặt tổ máy phát đầu tiên năm 2018, sản lượng điện tăng đều qua các năm, đạt mốc 5 tỷ kWh vào tháng 9/2022 và 10 tỷ kWh vào tháng 2/2025.Song song đó, dự án Hòa Phát Dung Quất 2 tiếp tục được đầu tư mạnh mẽ với nhà máy nhiệt điện số 2 có tổng công suất 240MW (gồm 4 tổ máy 60MW), nâng tổng công suất phát điện toàn khu lên 600MW, đủ để tự chủ 90% nhu cầu điện cho cả hai dự án Hòa Phát Dung Quất 1 và 2.

Hay tại Kinh Môn, Hải Dương, giải pháp tương tự cũng được triển khai hiệu quả. Trong nửa đầu năm 2025, sản lượng điện phát nội bộ đạt 358 triệu kWh. Đáng chú ý, Hòa Phát đã đầu tư thay mới toàn bộ hệ thống tủ hòa đồng bộ cho 3 tổ máy phát tua bin, đảm bảo hoạt động phát điện ổn định và hiệu quả khi hòa vào lưới điện.

Có thể khẳng định, việc tận dụng khí dư, nhiệt dư để phát điện không chỉ giúp tiết kiệm điện năng mà còn giảm lượng phát thải CO₂ ra môi trường. Trong khi đócông nghệ đúc – cán liên tục giúp tiết kiệm năng lượng đáng kể, làm giảm chi phí sản xuất trên mỗi tấn sản phẩm và gia tăng khả năng cạnh tranh của thép Hòa Phát trên thị trường nội địa và quốc tế.

Theo nhiều chuyên gia, khi thực hiện các dự án công nghiệp, nhất là sản xuất thép, việc suất đầu tư ban đầu có thể sẽ cao tuy nhiên hiệu quả mang lại về lâu dài rất lớn. Đây có thể được coi là hình mẫu cho ngành công nghiệp luyện kim Việt Nam học hỏi và nhân rộng. Bởi lẽ, việc đầu tư bài bản, ứng dụng công nghệ đồng bộ không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng chi phí mỗi năm, mà còn thể hiện trách nhiệm với môi trường và định hướng phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh hệ thống điện còn gặp nhiều khó khăn.