6 giải pháp mở rộng bảo hiểm thất nghiệp sang nhóm lao động phi chính thức
Để mở rộng bảo hiểm thất nghiệp hiệu quả trong bối cảnh lao động phi chính thức chiếm tỉ trọng lớn, cần giải pháp đồng bộ, linh hoạt, tính khả thi cao.
Trao đổi với Lao Động, bà Nguyễn Thị Lan Hương – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học lao động xã hội đề xuất 6 giải pháp mở rộng bảo hiểm thất nghiệp sang nhóm lao động phi chính thức.
Hoàn thiện khung pháp lý: Xây dựng các quy định pháp luật rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của người lao động phi chính thức khi tham gia BHTN; thiết kế các mô hình hợp đồng linh hoạt, phù hợp với đặc thù của lao động tự do, thời vụ, hộ kinh doanh cá thể.
Ứng dụng công nghệ số để quản lý và thu phí: Phát triển nền tảng số để đăng ký, quản lý và đóng góp BHTN qua điện thoại hoặc ví điện tử; kết nối dữ liệu giữa các cơ quan như thuế, bảo hiểm, lao động để xác định đối tượng tiềm năng và theo dõi quá trình tham gia.
Truyền thông và nâng cao nhận thức: Tổ chức các chiến dịch truyền thông tại cộng đồng, chợ dân sinh, khu vực tập trung lao động phi chính thức; sử dụng các kênh phổ biến như mạng xã hội, Zalo, Facebook để lan tỏa thông tin dễ hiểu, gần gũi.
Thiết kế mức đóng linh hoạt và hỗ trợ từ Nhà nước: Áp dụng mức đóng theo tỉ lệ thu nhập, có thể chia theo nhóm thu nhập để đảm bảo công bằng; Nhà nước tăng mức hỗ trợ một phần phí đóng trong giai đoạn đầu để khuyến khích tham gia.
Thí điểm mô hình tại địa phương: Triển khai thử nghiệm tại một số tỉnh, thành phố có tỉ lệ lao động phi chính thức cao để rút kinh nghiệm; hợp tác với các tổ chức xã hội, hội nghề nghiệp, đoàn thể để tiếp cận người lao động hiệu quả hơn.
Tích hợp BHTN vào các chương trình an sinh khác: Kết hợp BHTN với bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội tự nguyện để tạo gói an sinh toàn diện; tạo cơ chế một cửa để người dân dễ dàng đăng ký và theo dõi quyền lợi.
