Lao động nâng cao kỹ năng khi thất nghiệp để nhanh chóng quay lại thị trường việc làm

Thất nghiệp cuối tháng 4.2025, anh Phùng Đức Tiến (quê Hưng Yên) càng nhận thức sâu sắc những điểm khuyết thiếu của bản thân và nhanh chóng xây dựng lộ trình bổ sung kỹ năng còn thiếu hụt.

Tốt nghiệp cao đẳng nghề năm 2023, anh Tiến được nhận vào làm nhân viên kỹ thuật mảng cơ điện lạnh của một siêu thị điện máy tại phường Láng (Hà Nội). Sau hơn 2 năm làm việc, anh Tiến bị công ty cho nghỉ việc với lý do “tuyển được kỹ sư tốt nghiệp đại học, mức lương trả không nhiều hơn bao nhiêu, nhân sự lại có nhiều kỹ năng mềm”.

Không nản lòng vì mất việc, anh Tiến quyết tâm dành số tiền tích góp sau 2 năm đi làm để bổ sung thêm kỹ năng mềm, học tiếng Anh và đăng ký học liên thông hệ đại học. Quyết định này của anh Tiến được gia đình ủng hộ. “Bố mẹ tôi nói cứ xác định học thêm để nâng cao tay nghề, xin được việc để vừa học vừa làm cũng tốt, nếu không xin được việc gia đình sẽ hỗ trợ thêm chi phí sinh hoạt”, anh Tiến nói.

Hiện, anh Tiến lên thời khóa biểu cụ thể cân đối việc học thêm. Để tiết kiệm thời gian và nâng cao năng suất học tập, anh Tiến còn đăng ký cả các lớp học trực tuyến.

Anh Tiến cho hay, anh đặt mục tiêu cuối năm 2025 sẽ tìm được việc làm mới, thu nhập cao hơn công việc cũ, song song đó, anh vẫn duy trì việc học liên thông để chuẩn hóa bằng cấp.

Mất việc vào tháng 6.2025 vì công ty cắt giảm nhân sự, chị Bùi Ngọc Lan – nhân viên hành chính của một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ giáo dục tại phường Hà Đông (Hà Nội) lập tức ôn và thi cao học ngành quản lý giáo dục. Chị Lan cho hay, sau 4 năm đi làm, chị từng muốn giãn công việc hoặc chuyển sang công ty khác đỡ áp lực hơn để có cơ hội học cao học. Nhân đợt công ty cắt giảm nhân sự, chị quyết tâm thi cao học, đồng thời tìm một công việc phù hợp trong quá trình nâng cao trình độ, tay nghề.

“Tôi muốn quay lại thị trường lao động trong một tâm thế mới, tự tin hơn, vững vàng hơn và cũng có nhiều lựa chọn hơn”, chị Lan chia sẻ.

Trao đổi với phóng viên Lao Động, ông Lê Quang Trung - nguyên Phó Cục trưởng phụ trách Cục Việc làm cho hay, người lao động xác định học tập, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp để đáp ứng yêu cầu của thị trường, nhất là trước ảnh hưởng của chuyển đổi số, tự động hóa là rất cần thiết. Đây cũng là cơ hội tái định hướng nghề nghiệp, giúp duy trì việc làm bền vững hơn trong tương lai.

“Trong bối cảnh thị trường lao động đang thay đổi nhanh chóng do chuyển đổi số, tự động hóa và tái cấu trúc ngành nghề, lực lượng lao động, đặc biệt là nhóm lao động trung niên, lao động giản đơn, người làm việc trong khu vực phi chính thức đang đối mặt với nguy cơ mất việc làm cũng như tụt hậu kỹ năng. Chúng ta có chính sách bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ tư vấn việc làm, tham gia đào tạo nghề, nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động thất nghiệp nhưng chủ yếu vẫn tập trung nhiều vào trợ cấp thất nghiệp. Đây chỉ là nỗ lực giải quyết phần ngọn, trong khi chưa có cơ chế khuyến khích người lao động chủ động nâng cao kỹ năng nghề, tái định hướng nghề nghiệp một cách thường xuyên, liên tục để duy trì việc làm”, ông Trung nói.

Theo ông Trung, hiện nay, các chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp đang đóng vai trò nền tảng để bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ người lao động trong lúc khó khăn nhưng vấn đề quan trọng nhất vẫn là tạo việc làm ổn định, bền vững cho người lao động.

“Để đạt được mục tiêu này cần giúp người lao động tìm được ngành nghề phù hợp với bản thân; gắn đào tạo kỹ năng nghề với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy cần có công nghệ kết nối giữa nhà tuyển dụng và nguồn nhân lực nhằm tăng cơ hội để người lao động tiếp cận, tìm kiếm việc làm và đáp ứng yêu cầu mới của thị trường việc làm trong thời đại công nghệ số”, ông Trung nhấn mạnh.