Đức tuyên bố trở lại đấu trường thế giới

Trong bài phát biểu chính sách đối ngoại đầu tiên trước Quốc hội Đức hôm 23.6 theo giờ địa phương, Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố Đức đã trở lại sân khấu châu Âu và quốc tế. Thông điệp cứng rắn này không chỉ đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ trong định hướng đối ngoại của Berlin, mà còn khẳng định vai trò dẫn dắt mới của nước Đức trong bối cảnh thế giới đầy biến động.

“Chúng tôi đã chứng minh với các đối tác quốc tế rằng: Các bạn có thể tin tưởng vào chúng tôi” - ông Merz khẳng định. Trong tuyên bố được xem là mang tính bước ngoặt, nhà lãnh đạo trung hữu khẳng định Đức không còn ở thế quan sát mà sẽ chủ động cùng các đồng minh định hình cục diện toàn cầu trong những năm tới.

Bài phát biểu được đưa ra chỉ vài giờ trước khi ông Merz lên đường sang Hà Lan tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO, tiếp nối là hội nghị EU tại Bỉ - hai sự kiện then chốt thể hiện vai trò của Đức trong hệ thống liên minh phương Tây.

Đáng chú ý, Thủ tướng Merz nhấn mạnh mối đe dọa từ Nga đối với an ninh châu Âu và Đại Tây Dương là “chủ động và mang tính đe dọa”. Ông cam kết Đức sẽ là “một phần công bằng” trong các nỗ lực tập thể của NATO, bao gồm cả việc đáp ứng đầy đủ các mục tiêu năng lực đã thống nhất với các đồng minh.

“Chúng ta phải cùng nhau mạnh đến mức không ai dám tấn công” - ông nói. “Chúng ta đang sống trong một thời điểm lịch sử, trong hoàn cảnh này, Đức phải gánh vác trách nhiệm và chúng tôi đang làm điều đó”.

Theo ông Merz, để có thể đóng vai trò dẫn dắt trên trường quốc tế, Đức cần hội tụ hai yếu tố then chốt - sức mạnh và độ tin cậy, cả trong nước lẫn ngoài nước. Đây cũng là triết lý điều hành mà chính phủ liên minh do ông dẫn dắt - gồm CDU bảo thủ, CSU Bavaria và SPD trung tả - theo đuổi từ khi nhậm chức.

Giới phân tích cho rằng phát biểu này ngầm gửi đi thông điệp rằng Đức sẽ không còn giữ vai trò “lặng lẽ” như thời hậu Thủ tướng Angela Merkel, mà sẽ tiến tới thể hiện vai trò chủ động hơn trong cả an ninh châu Âu và trật tự toàn cầu.

Song hành với thông điệp chính trị, chính phủ của Thủ tướng Merz cũng công bố kế hoạch ngân sách mới với cam kết đầu tư lớn chưa từng có, được thực hiện thông qua vay mượn ở mức kỷ lục. Kế hoạch này bao gồm dự thảo ngân sách năm 2025 vốn bị trì hoãn lâu nay, cùng khung tài chính đến năm 2029.

Mục tiêu kép là phục hồi nền kinh tế Đức đang chững lại và tăng cường năng lực quốc phòng, lĩnh vực mà Berlin từng bị chỉ trích là thiếu quyết đoán. Giới chức Đức khẳng định đây là bước đi tất yếu để khẳng định vai trò trung tâm của Đức trong thế giới đang phân cực sâu sắc.