Khí đốt Nga thắng thế, LNG Mỹ mất chỗ đứng tại Trung Quốc

Trung Quốc là nhà nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới, vượt qua Nhật Bản để trở thành nước mua LNG hàng đầu kể từ năm 2021.

Lượng nhập khẩu LNG tăng vọt của Trung Quốc đã định hình dòng chảy năng lượng châu Á, với việc nước này chiếm hơn 40% tổng mức tăng trưởng nhập khẩu LNG của châu lục.

Tuy nhiên, vị thế của Trung Quốc trên thị trường LNG hiện bị đe dọa và dự báo sụt giảm nhập khẩu sẽ kéo dài.

Lượng nhập khẩu LNG của Trung Quốc ước tính đạt 5 triệu tấn vào tháng 6.2025, giảm mạnh 12% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu tháng thứ 8 liên tiếp giảm.

Trong 4 tháng đầu năm nay, lượng LNG nhập khẩu của Trung Quốc còn 20 triệu tấn, giảm mạnh so với mức 29 triệu tấn của cùng kỳ năm ngoái. Lượng nhập khẩu cả năm nay dự kiến giảm 6-11% xuống còn 76,65 triệu tấn.

Xu hướng này dường như đi ngược lại với những dự báo trước đó về việc nhu cầu LNG của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng đến năm 2035.

Điều này, cùng với những thay đổi liên tục trong động lực nhập khẩu dầu của nước này, báo hiệu những thay đổi lớn trong dòng chảy năng lượng toàn cầu. Năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu trung bình 268 triệu m3/ngày, trong đó Australia cung cấp 34% tổng lượng nhập khẩu; Qatar 23%, Nga 11% và Malaysia 10%.

Có một số yếu tố thúc đẩy xu hướng bất ngờ này. Trước hết, Trung Quốc tăng nhập khẩu khí đốt qua đường ống từ Nga và Trung Á, cũng như sản lượng khí đốt trong nước tăng 6%, làm giảm nhu cầu LNG.

Khí đốt Nga nhập khẩu qua đường ống chiếm 41% trong tổng lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu của Trung Quốc trong năm 2023, với Nga (thông qua đường ống Sức mạnh Siberia), Turkmenistan và Myanmar cung cấp phần lớn.

Đường ống Sức mạnh Siberia dự kiến đạt công suất tối đa 38 tỉ m3 trong năm 2025, và đường ống mới Sức mạnh Siberia 2, dự kiến tiếp tục tăng lượng xuất khẩu sang Trung Quốc thêm 50 tỉ m3 mỗi năm.

Nga cũng đang tìm hiểu các tuyến đường ống tiềm năng khác đến Trung Quốc, bao gồm tuyến đường trung chuyển qua Kazakhstan. Điều này có thể mở rộng hơn nữa năng lực xuất khẩu và cung cấp các tuyến đường thay thế để đa dạng hóa nguồn cung.

Thứ hai, căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh buộc Trung Quốc phải ngừng nhập khẩu LNG từ Mỹ từ tháng 3.2025 sau khi Tổng thống Donald Trump áp thuế. Trung Quốc đã chuyển hướng mua hàng sang các nhà cung cấp châu Á như Qatar và Indonesia.

Thứ ba, nhu cầu công nghiệp yếu do các ngành công nghiệp và hóa chất của Trung Quốc tăng trưởng chậm lại ảnh hưởng đến nhu cầu khí đốt.

Việc Trung Quốc giảm nhập khẩu LNG đang tạo ra hiệu ứng lan tỏa trên thị trường năng lượng toàn cầu. Nhu cầu yếu đang giải phóng khối lượng LNG, giảm bớt sức ép cung cấp cho các nước châu Á khác, bao gồm Nhật Bản và Ấn Độ, cũng như châu Âu. Nhu cầu ở Trung Quốc giảm cũng đang làm giảm giá LNG giao ngay tại châu Á.

Cuối cùng, việc ngừng xuất khẩu LNG của Mỹ sang Trung Quốc đe dọa các hợp đồng dài hạn trị giá 20 triệu tấn mỗi năm với các nhà cung cấp Mỹ. Các nhà nhập khẩu LNG Trung Quốc đang bán lại hàng hóa của Mỹ cho châu Âu và cũng đang tìm kiếm các thỏa thuận mới với các nhà cung cấp ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông, tác động tới tăng trưởng xuất khẩu của Mỹ.