Nga nêu điều kiện đạt hiệp ước hòa bình cuối cùng với Ukraina

Văn bản này gồm ba phần, bao gồm: Điều kiện để chấm dứt hoàn toàn xung đột, các bước tiến tới ngừng bắn và một lộ trình hòa bình với một số bước đơn phương từ phía Nga.

Công nhận lãnh thổ và yêu cầu trung lập

Điều kiện để đạt được “giải pháp cuối cùng” cho cuộc xung đột là Ukraina phải công nhận các vùng lãnh thổ từng thuộc Ukraina - bao gồm hai nước cộng hòa tự xưng ở Donbass, các tỉnh Kherson và Zaporizhzhia - là một phần của Liên bang Nga.

Đây là các khu vực đã tiến hành trưng cầu dân ý và chính thức sáp nhập vào Nga trong năm 2022. Bên cạnh đó, bán đảo Crimea, nơi từng tiến hành trưng cầu dân ý năm 2014, cũng được đề cập.

Bản ghi nhớ yêu cầu Ukraina rút toàn bộ lực lượng và nhóm vũ trang khỏi các vùng lãnh thổ này.

Ukraine cũng được yêu cầu tái khẳng định quy chế trung lập, không tham gia liên minh quân sự và ban hành lệnh cấm hoạt động quân sự của bên thứ ba trên lãnh thổ.

Kiev sẽ phải rút khỏi các hiệp ước quốc tế không phù hợp với quy chế trung lập, đồng thời duy trì tình trạng phi hạt nhân, cấm tiếp nhận, vận chuyển hoặc triển khai vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ.

Về mặt quân sự, tài liệu nêu rõ Ukraina phải giới hạn quy mô lực lượng vũ trang và trang thiết bị, dù không đưa ra con số cụ thể. Tất cả nhóm vũ trang mang tư tưởng dân tộc cực đoan trong lực lượng vũ trang và Vệ binh Quốc gia Ukraina sẽ bị giải thể.

Bản đề xuất cũng yêu cầu Kiev đảm bảo quyền lợi cho người Nga và người nói tiếng Nga tại Ukraina, trao cho tiếng Nga vị thế là ngôn ngữ chính thức, chấm dứt các hành vi đàn áp đối với Giáo hội Chính thống giáo Ukraina theo truyền thống Nga, cấm tuyên truyền phát xít và các nhóm dân tộc cực đoan.

Ukraina cũng phải dỡ bỏ toàn bộ lệnh trừng phạt đang áp dụng với Nga. Cả hai bên sẽ từ bỏ yêu sách đòi bồi thường thiệt hại liên quan đến cuộc xung đột.

Hai phương án ngừng bắn trong 30 ngày

Văn kiện đề xuất hai phương án để đạt được ngừng bắn. Phương án thứ nhất yêu cầu Ukraina bắt đầu rút lực lượng khỏi các vùng đã sáp nhập Nga và lui về một khoảng cách nhất định so với biên giới Nga. Quá trình này phải hoàn tất trong vòng 30 ngày.

Phương án thứ hai - được gọi là “gói tổng thể” - bao gồm các điều kiện nghiêm ngặt hơn: cấm mọi hoạt động điều quân (ngoại trừ rút quân), dừng chiến dịch huy động quân sự và ngừng toàn bộ viện trợ quân sự từ phương Tây cho Ukraina, bao gồm chuyển giao vũ khí và chia sẻ tình báo. Cả hai bên sẽ thiết lập trung tâm giám sát chung và tiến hành trao đổi tù binh.

Đồng thời, Ukraina sẽ phải dỡ bỏ thiết quân luật và công bố thời gian tổ chức bầu cử tổng thống và quốc hội. Tất cả các bước trên phải được hoàn thành trong vòng 30 ngày.

Lộ trình hòa bình và vai trò của Liên Hợp Quốc

Theo tài liệu, hiệp ước hòa bình cuối cùng giữa Mátxcơva và Kiev sẽ được ký kết sau cuộc tổng tuyển cử ở Ukraina và sẽ được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua bằng một nghị quyết ràng buộc về pháp lý.

Về phần mình, trong bản đề xuất hòa bình của Ukraina, Kiev bác bỏ yêu cầu của Mátxcơva về việc công nhận chủ quyền của Nga đối với các vùng lãnh thổ đã sáp nhập và tuyên bố không từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO. Ukraina cũng yêu cầu Nga bồi thường thiệt hại gây ra bởi cuộc xung đột.