Công bố Cam kết quốc gia về kế hoạch hóa gia đình 2030

Cam kết này được đưa ra trong khuôn khổ Hội thảo phổ biến Cam kết tham gia chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030 do Cục Dân số (Bộ Y tế) chủ trì phối hợp với Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA).

Các đại biểu tham dự Hội thảo phổ biến Cam kết tham gia chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030. (Ảnh: BTC)

Theo thống kê, hiện nay, 49,3% phụ nữ tại Việt Nam đang sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Tuy nhiên, tỷ lệ chưa đáp ứng nhu cầu kế hoạch hóa gia đình, tức những phụ nữ muốn tránh thai nhưng chưa tiếp cận được biện pháp phù hợp, vẫn ở mức 13,5%. Con số này còn cao hơn ở một số nhóm dân số cụ thể, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng sâu vùng xa với tỷ lệ 17,7%. Điều này cho thấy chúng ta vẫn chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu của các nhóm đối tượng trọng yếu.

Cam kết FP2030 của Việt Nam nhằm giải quyết trực tiếp những bất bình đẳng này thông qua việc mở rộng tiếp cận tại các vùng nông thôn và cộng đồng dân tộc thiểu số, phát triển các dịch vụ thân thiện với thanh niên phù hợp với thời gian tiếp cận của họ, và đảm bảo rằng mọi người đều có thể tiếp cận dịch vụ mà không bị kỳ thị và phán xét. Đồng thời, đánh dấu một bước tiến lịch sử trong vai trò tiên phong lâu dài của Việt Nam về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và quyền.

Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: BTC)

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên khẳng định, Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn quan tâm đến công tác dân số và có sự điều chỉnh chính sách để phù hợp với bối cảnh và tình hình thực tế trong nước cũng như trên thế giới. Nghị quyết số 21-NQ/TW của Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó đề ra mục tiêu “Mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đều được tiếp cận thuận tiện với các biện pháp tránh thai hiện đại; giảm 2/3 số vị thành niên và thanh niên có thai ngoài ý muốn”. Cho thấy, kế hoạch hoá gia đình tiếp tục là một nội dung quan trọng của công tác dân số.

Chính vì vậy, theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, việc tham gia các thỏa thuận quốc tế, trong đó có FP2030 là một trong những hoạt động giúp Chính phủ Việt Nam hoàn thành các mục tiêu của Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới, Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030, Chương trình củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hoá gia đình đến năm 2030 và các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs).

Cũng tại hội thảo, ông Matt Jackson - Trưởng Đại diện UNFPA tại Việt Nam và bà Sumita Banerjee - Giám đốc Điều hành Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của FP2030 đã có bài tham luận về hành trình của Việt Nam hướng tới quyền sinh sản toàn diện. Trong đó, họ chia sẻ câu chuyện về chị Hiền – một phụ nữ dân tộc H’Mông, 22 tuổi, đi hơn 15km đến trạm y tế xã để được tư vấn về các lựa chọn kế hoạch hóa gia đình, nhằm cùng chồng quyết định thời điểm sinh con phù hợp.

Câu chuyện của chị Hiền chính là hình ảnh tiêu biểu cho cam kết quốc gia của Việt Nam về quyền sinh sản và tiếp cận phổ cập kế hoạch hóa gia đình. Cam kết của Việt Nam đối với FP2030 phản ánh tiếng nói của những phụ nữ như chị Hiền – những người có khát vọng làm chủ tương lai của mình, đồng thời đóng góp cho sự phát triển của gia đình và cộng đồng.

Bà Sumita Banerjee, Giám đốc Điều hành Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của FP2030 và ông Matt Jackson Trưởng Đại diện UNFPA tại Việt Nam đã có bài tham luận trình bày tại hội thảo. (Ảnh: BTC)

Bài tham luận cũng nhấn mạnh, kế hoạch hóa gia đình là quyền được quyết định có sinh con hay không, sinh khi nào, bao nhiêu con và với ai. Đó là quyền được chăm sóc một cách an toàn, tôn trọng và nhân văn, bất kể nơi sống, dân tộc, bản dạng giới hay điều kiện kinh tế. Trên hết, đó là quyền được lựa chọn – nền tảng của quyền sinh sản và bình đẳng giới.

Thông qua việc ra mắt cam kết FP2030, Việt Nam đang vạch ra một lộ trình rõ ràng, triển khai toàn diện các mục tiêu: Tăng cường tiếp cận các biện pháp tránh thai hiện đại, dựa trên tinh thần tự nguyện; Giảm có thai ngoài ý muốn ở thanh niên vị thành niên; Tăng cường chất lượng dịch vụ kế hoạch hoá gia đình; Tăng cường cung cấp biện pháp tránh thai phi lâm sàng; Tăng cường cung cấp dịch vụ kế hoạch hoá gia đình lâm sàng tại các tuyến xã và huyện; Tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thực hiện kế hoạch hoá gia đình, sử dụng biện pháp tránh thai; Đảm bảo nguồn lực để cung ứng các dịch vụ kế hoạch hoá gia đình có chất lượng.

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: BTC)

Chúc mừng Việt Nam trước dấu mốc này, Bà Sumita Banerjee nhận định: “Cam kết FP2030 của Việt Nam thể hiện sự lãnh đạo táo bạo và tầm nhìn hướng đến con người. Sáng kiến này sẽ góp phần giảm nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình, ngăn ngừa thai ngoài ý muốn ở tuổi vị thành niên, trao quyền cho thanh niên và bảo vệ quyền sinh sản của phụ nữ và trẻ em gái trên toàn quốc.”

Còn theo ông Matt Jackson: “Tiếp cận và sử dụng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình có chất lượng và tự nguyện là quyền con người cơ bản. Đây là nền tảng của bình đẳng giới, giảm nghèo và phát triển bền vững. Cam kết hôm nay cho thấy Việt Nam tiếp tục đi đầu trong việc đặt con người, đặc biệt là thanh niên, vào trọng tâm của phát triển quốc gia, nhằm đạt được mục tiêu giảm đáng kể tỷ lệ tử vong mẹ và giảm nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình vào năm 2030.”

Đầu tư vào kế hoạch hóa gia đình không chỉ là điều đúng đắn, mà còn là một trong những khoản đầu tư giá trị nhất mà một quốc gia có thể thực hiện. UNFPA ước tính rằng cứ mỗi một đô la Mỹ đầu tư vào kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe bà mẹ tại các quốc gia đang phát triển sẽ mang lại 8,40 đô la Mỹ về lợi ích kinh tế cho các gia đình và xã hội – thông qua giảm chi phí y tế, tăng khả năng tham gia thị trường lao động và cải thiện trình độ học vấn cũng như thu nhập suốt đời của phụ nữ và trẻ em gái.