Kinh nguyệt không đều, dấu hiệu cảnh báo sức khỏe phụ nữ và thời điểm cần gặp bác sĩ

Kinh nguyệt không đều là một trong những vấn đề phổ biến ở phụ nữ, nhưng không phải lúc nào cũng chỉ là sự thay đổi nội tiết đơn thuần. Theo Tiến sĩ Mansi Medhekar, bác sĩ phụ khoa tại Bệnh viện Lilavati (Ấn Độ), có rất nhiều nguyên nhân khiến chu kỳ rối loạn và chúng có thể cảnh báo những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, tùy theo độ tuổi và lối sống của mỗi người.

Thanh thiếu niên (12–18 tuổi): Thay đổi do phát triển cơ thể

Ở tuổi dậy thì, việc chu kỳ kinh nguyệt chưa đều là bình thường vì cơ quan sinh sản và nội tiết vẫn đang hoàn thiện. Tiến sĩ Medhekar cho biết: “Nếu không kèm theo các dấu hiệu bất thường như tăng cân, mệt mỏi hoặc đau dữ dội, thì chưa cần can thiệp y tế ngay". Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc có các triệu chứng kèm theo, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm nội tiết hoặc siêu âm để kiểm tra sâu hơn.

Lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ sinh sản phát triển ổn định. Theo Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Nepal, chế độ ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc và vận động thể chất thường xuyên là những yếu tố nền tảng cần duy trì.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (18–45 tuổi): Nội tiết và lối sống là nguyên nhân chính

Trong nhóm tuổi này, kinh nguyệt không đều thường bắt nguồn từ các rối loạn nội tiết như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), rối loạn tuyến giáp hoặc việc sử dụng thuốc tránh thai không đều đặn.

Ngoài ra, các nguyên nhân thực thể cũng phổ biến như:

U nang buồng trứng, u xơ tử cung hoặc polyp nội mạc tử cung, thường phát hiện qua siêu âm.

Ảnh hưởng sau sinh hoặc phá thai: Những bất thường thường tự điều chỉnh sau vài tháng.

Béo phì và lối sống tĩnh tại: “Thừa cân không chỉ gây rối loạn kinh nguyệt mà còn khiến chu kỳ trở nên nặng nề hơn,” Tiến sĩ Medhekar cảnh báo. Các khuyến nghị thường bao gồm thay đổi lối sống, ăn kiêng và đôi khi dùng thuốc hỗ trợ giảm cân.

Đáng chú ý, các thói quen như làm ca đêm, hút thuốc, uống rượu hoặc ngủ không đủ giấc cũng được ghi nhận làm ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, theo Frontiers in Human Neuroscience.

Tiền mãn kinh (45–55 tuổi): Cảnh giác với các dấu hiệu bất thường

Thời kỳ tiền mãn kinh thường đi kèm với rối loạn nội tiết do buồng trứng bắt đầu suy giảm chức năng. Tuy nhiên, không thể bỏ qua các bệnh lý tiềm ẩn. “Phụ nữ ở giai đoạn này cũng dễ gặp các vấn đề như u xơ tử cung, polyp, tiểu đường không kiểm soát hoặc cao huyết áp, tất cả đều có thể làm trầm trọng tình trạng kinh nguyệt không đều", bác sĩ Medhekar cho biết.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, việc bổ sung vi chất, vitamin tổng hợp và kiểm soát bệnh nền là giải pháp cần thiết, bên cạnh can thiệp thuốc hoặc phẫu thuật nếu có chỉ định.

Kinh nguyệt không đều không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, bạn nên đi khám ngay:

Chảy máu quá nhiều, thấm băng vệ sinh mỗi giờ trong nhiều giờ liên tiếp.

Đau vùng bụng hoặc vùng chậu dữ dội.

Chu kỳ trở nên rối loạn sau tuổi 40.

Tăng/giảm cân không rõ nguyên nhân.

Các biểu hiện khác như mệt mỏi cực độ, thay đổi tâm trạng hoặc mọc lông bất thường.

“Kinh nguyệt là tấm gương phản ánh sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Bất cứ thay đổi bất thường nào cũng xứng đáng được theo dõi và đánh giá y tế nghiêm túc", tiến sĩ Mansi Medhekar nhấn mạnh.