Lạm dụng probiotic có thể gây hại cho sức khỏe đường ruột

Probiotic là gì?

Theo chia sẻ của Tiến sĩ Aditya Shah (Bệnh viện Apollo Spectra, Chennai, Ấn Độ) trên Only my health, probiotics là các vi sinh vật có lợi - bao gồm vi khuẩn và nấm men - khi được bổ sung đúng cách sẽ hỗ trợ hệ tiêu hóa và miễn dịch. Chúng thường có trong các thực phẩm lên men như sữa chua, kefir, phô mai, bánh mì chua.

Hệ vi sinh vật đường ruột gồm hàng nghìn tỷ vi khuẩn có lợi và có hại, luôn cần được giữ ở trạng thái cân bằng. Việc dùng thuốc kháng sinh hoặc gặp vấn đề sức khỏe có thể làm mất cân bằng này - khi đó, probiotic đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi.

Tác động tiêu cực khi lạm dụng probiotic

Dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều probiotic hoặc sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến:

Đầy hơi, khó chịu vùng bụng: Khi probiotic lên men quá mức lượng thức ăn chưa tiêu hóa trong ruột kết, gây tích tụ khí và khó chịu.

Sương mù não (brain fog) và mệt mỏi: Một số chủng vi khuẩn sản sinh ra axit D-lactic, khi tích tụ trong máu, có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và gây ra cảm giác lú lẫn, mất tập trung.

Phản ứng miễn dịch quá mức: Tiến sĩ Aditya Shah cho biết, probiotic có thể kích hoạt hệ miễn dịch vượt mức ở một số người, làm tăng nguy cơ phản ứng viêm hoặc rối loạn tự miễn dịch.

Biến chứng nghiêm trọng

Một trong những nguy cơ phổ biến khi lạm dụng probiotic là SIBO - hội chứng phát triển quá mức của vi khuẩn ở ruột non. Người mắc SIBO thường có biểu hiện:

Chán ăn

Đau bụng dữ dội

Tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa kéo dài

Tình trạng này xảy ra khi các vi khuẩn có lợi phát triển không kiểm soát, dẫn đến sự rối loạn trong môi trường đường ruột. Sự mất cân bằng này không chỉ gây khó khăn cho hệ tiêu hóa mà còn làm giảm khả năng hấp thụ dưỡng chất và khiến hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả.

Làm gì để giữ hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh?

Một đường ruột khỏe mạnh không chỉ dựa vào bổ sung men vi sinh mà cần đến lối sống cân bằng và chế độ ăn uống hợp lý. Dưới đây là lời khuyên từ Tiến sĩ Shah:

Ưu tiên thực phẩm tự nhiên giàu chất xơ, rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên cám.

Duy trì vận động thể chất và giấc ngủ đều đặn.

Nghe cơ thể: Nếu có triệu chứng như đầy bụng, tiêu chảy, hoặc khó chịu sau khi dùng probiotic, hãy tạm ngưng và tham khảo ý kiến bác sĩ.