Rối loạn lưỡng cực sau sinh là gì?

Theo Tiến sĩ Chetna Jain, Trưởng khoa Sản phụ khoa, Tập đoàn Bệnh viện Cloudnine (Ấn Độ), rối loạn lưỡng cực sau sinh (PPBD) là tình trạng tâm thần hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến phụ nữ sau sinh. Nó gây ra những thay đổi tâm trạng cực đoan, từ hưng phấn đến trầm cảm và có thể ảnh hưởng đến khả năng chăm sóc bản thân, trẻ sơ sinh.

Triệu chứng của rối loạn lưỡng cực sau sinh

Tiến sĩ Jain cho biết: “Các triệu chứng PPBD thường xuất hiện trong vài tuần đến vài tháng đầu sau khi sinh. Chúng có thể được phân loại thành các triệu chứng hưng cảm, trầm cảm và loạn thần.”

Triệu chứng hưng cảm:

- Tăng năng lượng và cảm giác bồn chồn.

- Giảm nhu cầu ngủ mà không cảm thấy mệt mỏi.

- Suy nghĩ nhanh và nói chuyện dồn dập.

- Hành vi bốc đồng hoặc mạo hiểm, như chi tiêu quá mức hoặc đưa ra quyết định liều lĩnh.

- Tăng sự tự tin hoặc cảm giác tự phụ.

- Cáu kỉnh hoặc hung hăng.

Triệu chứng trầm cảm:

- Cảm giác buồn bã hoặc tuyệt vọng kéo dài.

- Mệt mỏi và thiếu năng lượng.

- Khó tập trung.

- Mất hứng thú với các hoạt động từng yêu thích.

- Thay đổi về cảm giác thèm ăn và thói quen ngủ (mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều).

- Suy nghĩ hoặc hành vi tự tử.

Triệu chứng loạn thần:

Trong một số trường hợp, phụ nữ mắc PPBD có thể trải qua rối loạn tâm thần như ảo tưởng, ảo giác hoặc hoang tưởng. Đây là tình trạng nguy hiểm và cần được điều trị ngay lập tức.

Tiến sĩ Jain cho biết: "Rối loạn lưỡng cực sau sinh có thể phát triển nhanh chóng nếu các triệu chứng bị bỏ qua. Phát hiện, can thiệp sớm là rất quan trọng để bảo vệ cả mẹ và bé".

Nguyên nhân gây ra chứng rối loạn lưỡng cực sau sinh

Thay đổi nội tiết tố: Sau khi sinh con, mức độ hormone như estrogen và progesterone giảm mạnh, điều này có thể gây rối loạn tâm trạng ở những người có nguy cơ dễ bị ảnh hưởng.

Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình hoặc cá nhân có tiền sử mắc rối loạn lưỡng cực hoặc các rối loạn tâm trạng khác, nguy cơ mắc PPBD sẽ tăng lên đáng kể.

Thiếu ngủ: Giấc ngủ bị gián đoạn sau sinh thường làm trầm trọng thêm sự thay đổi tâm trạng, gây ra các cơn hưng cảm hoặc trầm cảm.

Căng thẳng tâm lý: Áp lực về thể chất và cảm xúc khi chăm sóc trẻ sơ sinh, cùng với các yếu tố xã hội, có thể góp phần gây ra PPBD.

Tình trạng sức khỏe tâm thần trước đây: Phụ nữ có tiền sử vấn đề sức khỏe tâm thần, đặc biệt là rối loạn lưỡng cực, có nguy cơ cao tái phát hoặc mắc phải đợt mới sau sinh.

Kết luận

PPBD có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị. Nó có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa mẹ và con, làm khó khăn trong việc cho con bú và gây căng thẳng trong gia đình. Trong trường hợp nghiêm trọng, nếu không điều trị, PPBD có thể dẫn đến việc tự làm hại bản thân hoặc gây nguy hiểm cho em bé.

Tiến sĩ Jain nhấn mạnh: "Điều trị kịp thời, cùng với sự hỗ trợ từ gia đình, có thể giúp mẹ vượt qua giai đoạn khó khăn và bảo vệ sức khỏe tinh thần.Một phương pháp điều trị toàn diện là yếu tố quan trọng để giúp phục hồi".