Sởi có thể gây biến chứng nguy hiểm, chưa có thuốc đặc trị

TS Hoàng Minh Đức - Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) nhận định trong bối cảnh chuyển mùa và thời tiết thay đổi thất thường, nguy cơ bùng phát các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là sởi, luôn tiềm ẩn. Dù Bộ Y tế đã chỉ đạo các địa phương triển khai các biện pháp phòng chống sởi từ cuối năm 2024, tình hình bệnh vẫn tiếp tục ở mức cao và có nguy cơ tiếp tục gia tăng.

Dự báo dịch sởi có xu hướng chung giảm, nhưng chưa dừng lại, cần hết sức thận trọng, sẽ tiếp tục ghi nhận nhiều ca sốt phát ban nghi sởi tại các tỉnh, thành phố trong phạm vi cả nước, đặc biệt ở một số tỉnh miền núi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế còn khó khăn, những tỉnh có tỉ lệ tiêm vaccine phòng sởi thấp.

Tuy nhiên trên cơ sở triển khai quyết liệt, hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch như khoanh vùng, dập dịch và tiêm chủng vaccine... tình hình dịch bệnh sởi trong tầm kiểm soát, sẽ từng bước được khống chế để hạn chế lây lan, bùng phát.

Dù tỉ lệ tiêm chủng hiện nay trên 95%, từng có giai đoạn giảm dưới 90%, dẫn đến tích lũy nhóm trẻ chưa có miễn dịch. Tiêm một mũi vaccine chỉ đạt 85% hiệu quả, trong khi tiêm đủ hai mũi mới đạt 90%. Khu vực vùng sâu, vùng xa có tỉ lệ tiêm thấp, làm tăng nguy cơ bùng phát dịch. Ngược lại, ở nơi có tỉ lệ tiêm cao, số ca mắc chỉ rải rác, chứng tỏ vaccine giúp kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.

TS Hoàng Minh Đức cho biết thêm, cuối năm 2023, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo nguy cơ dịch sởi bùng phát do khoảng trống vaccine hậu COVID-19 và chu kỳ dịch 5 năm. WHO dự báo số ca mắc sẽ tăng nhanh trong giai đoạn 2024-2025. Từ đầu năm 2025, cả nước ghi nhận gần 40.000 ca nghi mắc sởi, 5 ca tử vong. Dù tổng số ca đã chững lại so với cuối năm 2024, một số tỉnh nguy cơ thấp lại có xu hướng tăng. Trước tình hình này, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương đẩy nhanh tiến độ tiêm vaccine, đảm bảo tỉ lệ trên 95% để kiểm soát dịch hiệu quả.

Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, viêm não, có thể dễ dẫn đến tử vong. Bệnh sởi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tiêm vắc xin là biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh. Để phòng chống bệnh sởi, Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế khuyến cáo:

- Chủ động đưa trẻ từ 9 tháng đến 2 tuổi chưa tiêm hoặc tiêm chưa đủ 2 mũi vaccine phòng bệnh sởi đi tiêm đầy đủ, đúng lịch và các nhóm tuổi khác (6-9 tháng, 1-10 tuổi) tham gia chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống bệnh sởi theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

- Không cho trẻ đến gần, tiếp xúc với các trẻ nghi mắc bệnh sởi; đeo khẩu trang nơi đông người, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng khi chăm sóc trẻ.

- Giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng, mắt và răng miệng cho trẻ hàng ngày; đảm bảo dinh dưỡng, giữ ấm cơ thể cho trẻ.

- Nhà trẻ, mẫu giáo, trường học - nơi tập trung đông trẻ em - cần giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng và đủ ánh sáng; thường xuyên khử trùng đồ chơi, dụng cụ học tập và phòng học bằng các chất sát khuẩn thông thường.

- Khi phát hiện có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh sởi (sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban), cần sớm cách ly và đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tư vấn điều trị kịp thời.