Lao động nữ, di cư, yếu thế đối mặt rủi ro kép do không có bảo hiểm thất nghiệp

Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, lao động nữ, di cư, yếu thế đối mặt với rủi ro kép, đặc biệt là nhóm lao động chưa có bảo hiểm thất nghiệp.

Theo báo cáo Thực trạng và xu hướng của việc thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp gắn với công tác giải quyết việc làm do Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội mới ban hành, thị trường lao động Thủ đô Hà Nội vận hành như một trung tâm kinh tế trọng điểm trong tổng thể bức tranh kinh tế - xã hội của cả nước. Do đó, mọi biến động, thách thức và cơ hội của thị trường lao động Hà Nội đều chịu sự chi phối sâu sắc bởi các khung chính sách vĩ mô, bối cảnh kinh tế chung.

Năm 2024, khoảng 51,6% lực lượng lao động Hà Nội nằm trong khu vực phi chính thức. Khu vực này cùng với lao động gig tạo ra “khoảng trống bao phủ” an sinh xã hội lớn và có xu hướng “bám rễ”.

Hiện nay, các thách thức nổi bật của việc thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp gắn với công tác giải quyết việc làm của Hà Nội thể hiện qua những nội dung chủ yếu sau:

Khoảng trống bao phủ an sinh: Hết năm 2024, tỉ lệ lao động chưa có bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tại Thủ đô vẫn cao, đặc biệt là nhóm lao động gig (lao động làm công việc tạm thời).

Hạn chế trong tái đào tạo: Cơ chế hỗ trợ học nghề chưa đủ hấp dẫn và thiếu gắn kết với nhu cầu thực tế của thị trường.

Thị trường việc làm được phân hoá mạnh và khoảng trống kỹ năng: Nhu cầu tuyển dụng có xu hướng phân cực hóa. Thị trường đang “khát” nhân lực cao đẳng/trung cấp lành nghề, trong khi tồn tại nghịch lý “thừa thầy, thiếu thợ” và sự dư thừa lao động có trình độ cao thiếu kinh nghiệm.

Nguy cơ bất bình đẳng gia tăng: Các nhóm lao động nữ, di cư, và lao động yếu thế đối mặt với rủi ro kép, vừa có việc làm bấp bênh, thu nhập thấp, vừa bị hạn chế tiếp cận hoặc nằm ngoài vùng phủ của các chính sách an sinh xã hội

Nghịch lý tăng trưởng: Tăng trưởng kinh tế đang dịch chuyển theo chiều sâu (dựa vào tăng năng suất và công nghệ), nhưng hệ số co giãn việc làm theo GRDP thấp, đòi hỏi người lao động phải nhanh chóng nâng cấp kỹ năng để không bị đào thải.

Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội khuyến nghị các nội dung về chính sách BHTN: Từ “lưới an toàn” sang “bệ phóng”, phân bổ kết dư quỹ cho các chương trình đào tạo lại (reskilling, upskilling) quy mô lớn, gắn liền với chính sách BHTN (Luật Việc làm 2025); thí điểm cơ chế tài khoản an sinh cá nhân linh hoạt (portable benefits) cho lao động gig; nghiên cứu gắn chi trả trợ cấp với nghĩa vụ tham gia đào tạo/nghề nghiệp để khuyến khích tái hòa nhập.

Về an sinh xã hội mở rộng, thực hiện cơ chế đặc thù của Luật Thủ đô để nâng tỷ lệ bao phủ BHXH tự nguyện cho hộ nghèo và cận nghèo; triển khai lộ trình xây dựng hệ thống hưu trí đa tầng; đơn giản hóa thủ tục và hỗ trợ thuế, tín dụng để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi chính thức.

Để đáp ứng yêu cầu giai đoạn mới, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội sẽ triển khai nâng cấp hạ tầng số nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu lao động, việc làm đồng bộ và hệ thống dự báo nhu cầu kỹ năng dựa trên dữ liệu lớn (Big Data). Đảm nhận vai trò đầu mối đào tạo lại, bồi dưỡng kỹ năng cho người lao động hưởng BHTN, tích hợp với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Tăng cường phối hợp liên ngành để đảm bảo chính sách “chạm tay tới người lao động”.

Nguồn:laodong.vn Copy link

Nâng cao vị thế của lao động Việt Nam trên thị trường quốc tế

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng khẳng định, mục tiêu cuối cùng là nâng cao vị thế của lao động Việt Nam trên thị trường quốc tế – không chỉ về số ...