Nhất trí tăng số lượng Thẩm phán Tòa án tối cao lên 23 đến 27 người

Thông tin trên được Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nêu trong báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (TAND) tại Kỳ họp thứ 9 sáng 8.5.

Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành quy định về tổ chức TAND gồm TAND tối cao, TAND cấp tỉnh, TAND khu vực (các Tòa án quân sự được giữ nguyên). Kết thúc hoạt động của TAND cấp cao và TAND cấp huyện.

Ủy ban cơ bản nhất trí việc phân định lại nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp Tòa án.

Theo đó, TAND tối cao được bổ sung nhiệm vụ xét xử phúc thẩm vụ án hình sự mà bản án, quyết định của TAND cấp tỉnh chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị; giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND cấp tỉnh đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị (2 nhiệm vụ này tiếp nhận từ TAND cấp cao).

Có ý kiến đề nghị giao Ủy ban Thẩm phán TAND cấp tỉnh giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND cấp tỉnh đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị; ý kiến khác đề nghị giao thẩm quyền này cho Tòa Phúc thẩm TAND tối cao để giảm áp lực cho Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao.

TAND cấp tỉnh có nhiệm vụ sơ thẩm vụ án hình sự theo quy định của luật; phúc thẩm tất cả các bản án, quyết định của TAND khu vực chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị; giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND khu vực đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị (nhiệm vụ này tiếp nhận từ TAND cấp cao).

TAND khu vực xét xử sơ thẩm vụ án hình sự theo quy định của luật; sơ thẩm tất cả các vụ án, vụ việc dân sự, hành chính và giải quyết các việc khác thuộc thẩm quyền của Tòa án.

Ủy ban tán thành việc thành lập các Tòa Phúc thẩm TAND tối cao để thực hiện nhiệm vụ mới được giao về xét xử phúc thẩm bản án, quyết định hình sự của TAND cấp tỉnh chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị.

Cơ bản thống nhất với đề xuất của cơ quan trình về việc thành lập Tòa Kinh tế tại TAND khu vực; Tòa Sở hữu trí tuệ, Tòa Phá sản tại một số TAND khu vực ở các tỉnh, thành phố lớn là trung tâm kinh tế, tài chính của đất nước.

Dù vậy, có ý kiến đề nghị làm rõ tiêu chí, điều kiện thành lập Tòa Phá sản, Tòa Sở hữu trí tuệ tại một số TAND khu vực; có ý kiến tán thành nhưng băn khoăn về việc đáp ứng nguồn nhân lực có trình độ cao, chuyên sâu bố trí tại các Tòa chuyên trách này.

Ủy ban cơ bản nhất trí với đề nghị tăng số lượng Thẩm phán TAND tối cao từ 13 đến 17 người (theo luật hiện hành) lên 23 đến 27 người để có đủ nhân lực thực hiện nhiệm vụ xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm mới tiếp nhận từ TAND cấp cao, bảo đảm chất lượng và thời hạn xét xử.

Ủy ban cơ bản tán thành việc sửa đổi, bổ sung quy định về điều kiện để mở rộng nguồn đối tượng xem xét, bổ nhiệm Thẩm phán TAND tối cao trong trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền quyết định.

Theo đó nhân sự được đề nghị bổ nhiệm phải đang là Thẩm phán TAND, có đủ 5 năm trở lên làm Vụ trưởng Vụ chuyên môn nghiệp vụ tại TAND tối cao và số lượng người được đề nghị bổ nhiệm theo quy định này không quá 10% tổng số Thẩm phán TAND tối cao.

Quy định này là cần thiết nhằm xây dựng đội ngũ Thẩm phán TAND tối cao giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, trách nhiệm nghề nghiệp, công tâm, chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới như Nghị quyết 27-NQ/TW đề ra.