Bước ngoặt lớn trong cuộc điều tra gián điệp ở Anh

Cơ quan Công tố Hoàng gia Anh (CPS) vừa gây chú ý khi quyết định hủy bỏ cáo buộc gián điệp đối với 2 người đàn ông bị nghi làm việc cho tình báo Trung Quốc - một động thái khiến giới chuyên gia pháp lý và nghị sĩ đặt câu hỏi về tính minh bạch trong quá trình điều tra.

2 nghi phạm gồm Christopher Berry và Christopher Cash, cựu trợ lý nghị sĩ thuộc đảng Bảo thủ, bị bắt hồi năm 2023 theo Đạo luật Bí mật Chính thức. Họ bị cáo buộc cung cấp thông tin nhạy cảm cho Trung Quốc trong thời gian tiếp cận giới lập pháp Anh.

Tuy nhiên, hôm 8.10, CPS tuyên bố hủy bỏ vụ truy tố, với lý do “bằng chứng hiện có không đủ để đảm bảo khả năng kết án”. Quyết định này được Tổng Công tố viên Anh - Stephen Parkinson, người đứng đầu CPS - trực tiếp phê duyệt.

Các chuyên gia pháp lý và nghị sĩ Anh đã lên tiếng chỉ trích, cho rằng đây là “bước ngoặt bất thường” trong một vụ án vốn được coi là nghiêm trọng nhất liên quan đến an ninh quốc gia Anh trong thập kỉ qua.

Một số nghị sĩ bày tỏ lo ngại rằng áp lực chính trị hoặc yếu tố ngoại giao có thể đã ảnh hưởng tới quyết định của CPS, đặc biệt trong bối cảnh nước Anh đang tìm cách hàn gắn quan hệ thương mại với Trung Quốc.

Giáo sư luật Clive Walker từ Đại học Leeds nhận định: “Nếu các cáo buộc gián điệp bị hủy do bằng chứng yếu, điều đó cho thấy cơ quan an ninh có thể đã hành động quá sớm. Nhưng nếu nguyên nhân là áp lực chính trị, thì đây sẽ là một đòn giáng mạnh vào uy tín của hệ thống tư pháp Anh”.

Cựu Bộ trưởng Nội vụ Suella Braverman gọi đây là “một sai lầm khó chấp nhận”, trong khi nhiều nghị sĩ đòi công bố toàn bộ tài liệu điều tra để làm rõ lý do thực sự đằng sau quyết định này.

Phát biểu sau khi được xóa cáo buộc, Christopher Cash nói mình “hoàn toàn vô tội” và cảm ơn những người đã ủng hộ trong suốt 2 năm qua.

Vụ việc này được xem là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực của chính phủ Anh trong việc siết chặt an ninh quốc gia trước các hoạt động gián điệp nước ngoài.

Một số chuyên gia cho rằng, phán quyết này có thể khiến London thận trọng hơn trong các vụ điều tra gián điệp tương tự trong tương lai - đồng thời mở ra tranh cãi mới về ranh giới giữa an ninh quốc gia và quyền tự do cá nhân.