Trung Quốc thúc đẩy gia nhập CPTPP

Bắc Kinh đã tiến hành nghiên cứu và đánh giá hơn 2.300 điều khoản và hạng mục của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đồng thời rà soát các cải cách, luật và quy định mà nước này cần thực hiện và sửa đổi để đạt được tư cách thành viên - SCMP dẫn Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Vương Thụ Văn cho biết.

Phát biểu tại Diễn đàn CEO Trung Quốc năm 2023 của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Bắc Kinh hôm 17.6, ông Vương cho hay, Trung Quốc đã đệ trình tài liệu cho các thành viên, “sẵn sàng và có khả năng” tham gia CPTPP.

“Trung Quốc đang chủ động điều chỉnh các tiêu chuẩn thương mại của mình theo các ngưỡng cao của CPTPP và chúng tôi sẽ cung cấp động lực thương mại tự do mới cho khu vực” - Thứ trưởng Vương nói.

Bình luận của ông Vương được đưa ra khi Bắc Kinh cố gắng củng cố chỗ đứng trong chuỗi cung ứng toàn cầu và chống lại các nỗ lực “giảm thiểu rủi ro” của Mỹ.

Trung Quốc đã nộp đơn xin gia nhập Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) trước khi Mỹ rút lui dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump, vào tháng 9 năm 2021.

Tư cách thành viên CPTPP cần có sự chấp thuận của tất cả các nước thành viên, cụ thể là Canada, Mexico, Peru, Chile, New Zealand, Australia, Brunei, Singapore, Malaysia, Việt Nam, Nhật Bản và Vương quốc Anh.

Stephen Olson, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Quỹ Hinrich - cho biết việc Trung Quốc đăng kí tham gia hiệp định thương mại tự do khu vực đã đặt ra các vấn đề trên mặt trận địa chính trị.

“Dù đúng hay sai, hiệp định TPP ban đầu được coi là một nhóm do Mỹ lãnh đạo được thiết kế để đẩy lùi ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc trong khu vực” - ông nói.

Tháng trước, SCMP đưa tin, Trung Quốc đã không giành được sự chứng thực công khai của Australia để tham gia CPTPP trong chuyến thăm của Bộ trưởng Thương mại Australia Don Farrell tới Bắc Kinh.

Các tiêu chí thành viên của CPTPP bao gồm quyền sở hữu và tiêu chuẩn lao động - hai lĩnh vực mà Bắc Kinh được coi là không đáp ứng được các yêu cầu.

Thứ trưởng Vương Thụ Văn cho hay, Trung Quốc “về cơ bản đã mở cửa cho các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực sản xuất và lĩnh vực dịch vụ sẽ dần mở cửa”.

Ông nói thêm, trong tương lai, Trung Quốc cũng sẽ giảm “một cách hợp lí” các hạn chế tiếp cận thị trường đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

“Trung Quốc sẽ tích cực thu hút đầu tư nước ngoài. Đầu tư vào Trung Quốc có nghĩa là đầu tư vào một thị trường khổng lồ với dân số 1,4 tỉ người, đảm bảo chuỗi cung ứng và công nghiệp an toàn, ổn định và hiệu quả” - ông nói.

“Một thị trường Trung Quốc cởi mở sẽ giúp các công ty đa quốc gia cải thiện khả năng cạnh tranh của họ trên thế giới” - Thứ trưởng Vương nhấn mạnh.

Cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài đã bày tỏ sự mệt mỏi với những lời hứa không được đáp ứng trong những năm gần đây và kêu gọi Bắc Kinh thực hiện các động thái cụ thể để mở cửa tiếp cận thị trường và đảm bảo sự chắc chắn về chính sách.

Bộ Thương mại cho biết, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc đã giảm 5,6% trong 5 tháng đầu năm 2023, xuống còn 84,35 tỉ USD, sau khi giảm 3,3% trong 4 tháng đầu năm.

Zhijie Ding - chuyên gia về các vấn đề quốc tế tại Đại học Columbia - và Wanjun Zhao tại Đại học California, Berkeley, đã viết trong một bài báo trên Diễn đàn Đông Á vào tháng 8 năm ngoái rằng, quan điểm về sự tham gia của Trung Quốc trong CPTPP bị chia rẽ.

“Một số người cho rằng Bắc Kinh đã sẵn sàng đáp ứng các tiêu chuẩn cao của CPTPP và có ý định sử dụng các cuộc đàm phán gia nhập để đẩy nhanh các cải cách theo định hướng thị trường trong nước” - hai tác giả viết.

“Những người khác vẫn hoài nghi về việc Trung Quốc tuân thủ các nguyên tắc của WTO. Họ cho rằng Bắc Kinh khó có thể tuân theo các cam kết của mình và đơn gia nhập chỉ là một nỗ lực nhằm mở rộng ảnh hưởng” - các tác giả nói thêm.