Giáo viên nhận định đề thi tốt nghiệp Ngữ văn hay, giàu cảm xúc

Theo TS. Trịnh Thu Tuyết - Giáo viên Ngữ văn - Hệ thống giáo dục HOCMAI: Là môn thi mở đầu cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024, kỳ thi cuối cùng theo Chương trình Giáo dục 2006, đề thi chính thức môn Ngữ văn bám sát cấu trúc của đề thi tham khảo do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) công bố.

Trong đó, các câu hỏi đọc hiểu rất vừa sức với học sinh, đảm bảo đúng các mức độ nhận thức, có ý nghĩa thực tế với cách sống của các em sau này.

Đề giữ nguyên cấu trúc quen thuộc, gồm 2 phần: Viết đoạn văn nghị luận xã hội (2,0 điểm) và bài nghị luận văn học (5,0 điểm).

Câu hỏi nghị luận có yêu cầu “Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của sự tôn trọng cá tính”. Yêu cầu của câu viết đoạn văn nghị luận xã hội tạo bất ngờ và hứng thú cho thí sinh khi làm bài, khi yêu cầu các em luận bàn về “ý nghĩa của sự tôn trọng cá tính” - vấn đề tôn trọng sự khác biệt, tôn trọng cá tính và tư duy độc lập lâu nay vẫn thường được đề cao trong các bài giảng hoặc đề tài thảo luận.

Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2024. Ảnh: Phạm Mạnh

Có thể thấy đây là câu hỏi không mới nhưng khá thiết thực, tạo hứng thú với những học trò đang chuẩn bị bước vào ngưỡng cửa mới mẻ của cuộc sống, nơi các em phải thể hiện năng lực và bản lĩnh cá nhân, thể hiện cá tính riêng của mình trong hành trình tới với thành công.

Trong khi đó, theo cô Nguyễn Thị Thư, giáo viên Trường TH - THCS - THPT Ngôi Sao Hà Nội - Hoàng Mai (Hà Nội), đề Ngữ Văn Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 nhìn chung khá dễ thở. Cấu trúc đề cơ bản giống đề minh họa của Bộ GD&ĐT đã công bố.

Câu 1 phần đọc hiểu thay vì hỏi về phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ… như các đề học sinh thường ôn luyện thì được thay bằng 1 câu khác, tuy nhiên câu hỏi vẫn nằm trong mức độ nhận biết.

Đề đọc hiểu vẫn đảm bảo có sự phân hoá nhưng tôi đánh giá mức độ phân hoá của đề chưa cao.

Nếu học sinh cẩn thận, đọc kĩ ngữ liệu thì không quá khó để giải quyết các câu hỏi ở mức 3, mức 4. Bức thông điệp mà tác giả gửi gắm thông qua đoạn trích cũng khá nổi bật.

Về phần làm văn, đối với câu nghị luận xã hội, yêu cầu của đề được nêu rõ “ý nghĩa của việc tôn trọng cá tính”. Đối với vấn đề nghị luận này, tôi tin là các bạn học sinh sẽ tự tin nêu quan điểm, suy nghĩ của bản thân.

Cùng với kĩ năng làm văn nghị luận xã hội đã được rèn luyện, các bạn sẽ không bị lúng túng khi bắt gặp đề bài này.

Thí sinh tự tin bước vào kỳ thi

Năm nay là năm cuối cùng Kỳ thi tốt nghiệp THPT sử dụng ngữ liệu có trong sách giáo khoa. Và bài Đất nước cũng là một trong những tác phẩm trọng tâm trong chương trình dạy học và ôn luyện thi.

Yêu cầu phụ của đề cũng không quá khó, giúp học sinh đánh giá được giá trị nghệ thuật của đoạn trích nói riêng và đặc điểm phong cách của tác giả nói chung.

Tuy nhiên, ngữ liệu văn bản hơi dài, học sinh sẽ khá khó khăn trong việc cân bằng thời gian và bố cục bài làm.

Tổng quan đề văn hay, học sinh không khó để đạt được mức 6 - 7,5 điểm. Tuy nhiên để đạt điểm cao, học sinh sẽ phải có những phần phân tích, bàn luận sâu cũng như liên hệ, mở rộng nâng cao, tô sáng bài làm của mình giữa muôn vàn bài thi như thế!

Về đề thi tốt nghiệp THPT năm 2024 môn Ngữ văn, cô Lê Thị Tình - giáo viên Ngữ văn trường hệ thống giáo dục Alpha – nhận định: Đề thi theo form truyền thống và thí sinh học Chương trình giáo dục phổ thông 2006 khá quen thuộc với kết cấu dạng đề thi này.

Phần đọc hiểu đã đưa vào một ngữ liệu rất hay, nhưng cũng khá khó vì thiên về kiến thức lý luận văn học. Từ câu chuyện dòng chảy của con sông, từng giọt nước trong đại dương để liên hệ về lối sống, gợi dẫn cho thí sinh nhiều suy ngẫm về cuộc sống, đặc biệt trong thời đại chủ nghĩa cá nhân đang lên ngôi. Đây là một điểm rất ấn tượng của đề thi Ngữ văn, phần đọc hiểu năm nay.

Phần đoạn văn nghị luận xã hội tiếp tục khai thác vấn đề tôn trọng cá tính. Nếu thí sinh không có tư duy mạch lạc rất dễ bị rơi vào mâu thuẫn lập luận với câu 4 phần I. Bởi lẽ con người vừa phải giữ được cá tính vừa phải là giọt nước hoà vào đại dương bao la. Đó là sự cân bằng của cuộc sống.

Phần nghị luận văn học vào bài thơ Đất nước và đây là phần rất trọng tâm của bài thơ nên thí sinh có thể làm tốt.

Đánh giá chung của cô Tình, đề thi năm nay vừa sức và phần đọc hiểu, nghị luận xã hội khá hay, học sinh cần thể hiện được tư duy mạch lạc nhất quán xuyên suốt giữa các phần thi.