Để không còn những nỗi đau vì trẻ em đuối nước
Đuối nước là một trong những nguyên nhân hàng đầu, khiến trẻ em tử vong tại Việt Nam mỗi năm.
Hiện trường một vụ đuối nước ở Đắk Nông. Ảnh: Tiến Thoại
“Cha ơi, cho con đi tắm mưa đi, năn nỉ cha đó. Lâu lắm rồi mới được tắm. Con hứa lần này là lần cuối thôi, mấy đợt khác tụi con sẽ không tắm nữa, tụi con cũng sẽ không đòi đi nữa. Đi mà người đẹp. Lâu lâu mới được tắm mà. Đi mà cha yêu”.
Tôi sững người khi đọc được những dòng tin nhắn này. Đó là tin nhắn cuối cùng của một bé gái 11 tuổi ở Biên Hòa, Đồng Nai. Em bị đuối nước và ra đi mãi mãi khi cùng chúng bạn đi tắm suối và bị trượt chân vào buổi chiều ngày 24.5.2025. Những dòng tin nhắn vừa ngây thơ, vừa hồn nhiên ấy giờ trở thành vết cứa sâu trong lòng người cha, không chỉ vì sự ra đi đột ngột của con gái, mà còn vì chính người cha là người đã đồng ý cho con đi tắm.
Tại Việt Nam, hằng năm trung bình có tới 2.000 trường hợp trẻ bị đuối nước, đặc biệt là vào dịp hè. Tiến sĩ Nguyễn Thị Loan của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam cho rằng: “Nguyên nhân dẫn tới việc trẻ bị chết do đuối nước có quá nhiều. Nguyên nhân chính là cách quản lý, giáo dục của gia đình còn lỏng lẻo, cha mẹ chưa để mắt nhiều tới con trẻ, không răn đe, cảnh báo cho con trẻ biết việc ra môi trường nước tự nhiên bơi lội là nguy hiểm; địa phương trẻ sinh sống thiếu bể bơi, trung tâm bơi lội để trẻ vui chơi, giải trí, rèn luyện thân thể... Một nguyên nhân góp phần làm số lượng các vụ trẻ bị chết đuối ngày một gia tăng, đó là: Sông, ao, hồ... vẫn còn thiếu bảng, biển đề nội dung cảnh báo “cấm tắm”, “nước sâu - nguy hiểm - cấm tắm”. Đại đa số các ao, hồ, đầm phá, kênh rạch... đều không có các tấm biển, bảng ngăn cấm tắm, cấm bơi lội cũng như cảnh báo sự nguy hiểm. Vì vậy, trẻ em khi gặp những nơi chốn có nước mát và “không bị cấm”, các em đã thỏa thích bơi lội, vẫy vùng.
Để hạn chế và ngăn ngừa những vụ chết đuối thương tâm với trẻ em, thiết nghĩ cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương cần phải đôn đốc các cá nhân, tập thể là chủ quản của ao, hồ, đầm, phá, kênh rạch, hồ thủy lợi... cho cắm bảng, biển ghi nội dung “cấm tắm” để nhắc nhở, cảnh báo mọi người nói chung và trẻ em nói riêng.
Làm thế nào để hạn chế và ngăn ngừa những vụ chết đuối thương tâm ở trẻ em? Đó là câu hỏi day dứt. Việc phổ cập bơi cho học sinh được xem là giải pháp quan trọng để phòng đuối nước ở trẻ em. Năm 2022, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các đơn vị bộ, ngành, chính quyền tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo, triển khai đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, trong đó có việc phổ cập bơi. Tuy nhiên, cho đến nay, mục tiêu phổ cập bơi cho trẻ em còn nhiều trở ngại.
Một số liệu Bộ GDĐT đưa ra cách đây không lâu: Hiện nay chỉ có 9 - 10% trường học có bể bơi. Lý do là trường có điều kiện về kinh phí thì không có mặt bằng; trường có mặt bằng lại không đủ kinh phí. Đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất còn thiếu, đặc biệt ở cấp tiểu học. Một lượng lớn đội ngũ giáo viên giáo dục thể chất chưa được đào tạo, cấp chứng chỉ dạy bơi và kỹ năng an toàn trong môi trường nước cho học sinh.
Không phủ nhận những nỗ lực trong việc hạn chế trẻ em đuối nước trong thời gian gần đây, nhưng con số 2.000 trẻ thiệt mạng mỗi năm là quá lớn.
Để trẻ em an toàn, đó là trách nhiệm của người lớn và của toàn xã hội.