Nguy cơ đột quỵ, tiểu đường, gút gia tăng ở người dưới 40 tuổi
Bệnh không lây nhiễm ngày càng phổ biến ở người trẻ, đặc biệt là tim mạch, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa và gút. Điều này không chỉ đe dọa sức khỏe cá nhân mà còn tạo gánh nặng cho y tế và kinh tế.
Ngày càng nhiều người trẻ mắc bệnh không lây nhiễm như đột quỵ, tiểu đường phải nhập viện điều trị. Ảnh: Nguyên Hà
Đối mặt với nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim trước tuổi 30
Anh Lê Minh Hưng, 27 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội, chưa từng nghĩ mình có thể mắc bệnh tim khi còn trẻ. Tuy nhiên, những cơn đau ngực âm ỉ ngày càng xuất hiện nhiều hơn, cho đến khi anh phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch. Bác sĩ chẩn đoán anh bị nhồi máu cơ tim cấp, với mạch vành bị tắc nghẽn nghiêm trọng. "Tôi nghĩ do căng thẳng công việc, thức khuya và uống nhiều cà phê. Không ngờ chính những thói quen này đã khiến tôi suýt mất mạng" - anh Hưng chia sẻ.
Không chỉ riêng anh Hưng, các bác sĩ còn ghi nhận nhiều trường hợp tương tự.
Theo thống kê, 84% tổng số ca tử vong tại Việt Nam là do các bệnh không lây nhiễm, trong đó bệnh tim mạch chiếm 31% và ung thư chiếm 19%. Đáng báo động, cứ 10 người tử vong vì bệnh không lây nhiễm thì có đến 4 người là người trẻ.
Những bệnh lý trước đây chủ yếu xuất hiện ở người cao tuổi như tăng huyết áp, đái tháo đường và tai biến mạch máu não, nay đã trở thành mối đe dọa đối với cả những người trẻ.
Lối sống hiện đại: Con dao hai lưỡi
Trường hợp của chị Lê Thị Hà, 17 tuổi, sống tại Hà Đông, Hà Nội là một minh chứng rõ ràng. Chị đến bệnh viện vì đau nhức dữ dội ở khớp bàn chân và kết quả xét nghiệm cho thấy chị mắc bệnh gút cấp tính. Chế độ ăn giàu đạm, tiêu thụ nhiều đồ ngọt và lối sống ít vận động là nguyên nhân dẫn đến bệnh tật ở độ tuổi còn rất trẻ.
Tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí và thực phẩm chứa hóa chất độc hại, cũng góp phần gia tăng nguy cơ mắc các bệnh như viêm nhiễm, rối loạn miễn dịch và ung thư.
PGS.TS Nguyễn Sinh Hiền - Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, Chủ tịch Hội Tim mạch học Hà Nội - cho biết: "Các bệnh lý động mạch chủ và động mạch vành ở người trẻ đã tăng đến 15-20% trong những năm gần đây. Áp lực công việc, thói quen ăn uống thiếu lành mạnh và lối sống ít vận động là những yếu tố đẩy nhanh quá trình phát bệnh."
Stress cũng làm tăng hormone cortisol, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tim mạch, huyết áp và quá trình chuyển hóa của cơ thể. Thêm vào đó, thói quen hút thuốc lá và lạm dụng rượu, bia cũng khiến cơ thể nhanh chóng suy yếu.
Hành động ngay để ngăn chặn làn sóng bệnh tật
PGS.TS Trần Đắc Phu - nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng Bộ Y tế - nhận định, Việt Nam hiện chưa có khung pháp lý cụ thể để kiểm soát các bệnh không lây nhiễm. Tuy nhiên, trong Nghị quyết số 97/NĐ-CP tháng 6.2024, Chính phủ đã quyết định đưa dự án Luật Phòng bệnh vào chương trình xây dựng luật của Quốc hội năm 2025. Đây được coi là tín hiệu tích cực để tăng cường công tác phòng, chống bệnh tật trong cộng đồng.
Các chuyên gia y tế đưa ra những khuyến nghị cấp thiết cần tăng cường vận động: Ít nhất 30 phút mỗi ngày để giảm nguy cơ béo phì và rối loạn chuyển hóa; Chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế tiêu thụ đường, chất béo và thực phẩm chế biến sẵn; Khám sức khỏe định kỳ: Ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm các nguy cơ bệnh lý; Quản lý stress: Giữ tinh thần thoải mái, kiểm soát căng thẳng bằng các phương pháp như thiền và yoga.
Mỗi cá nhân cần thay đổi ngay từ bây giờ để bảo vệ sức khỏe của chính mình, đồng thời giảm áp lực lên hệ thống y tế. Đây không chỉ là vấn đề cá nhân, mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội.