Từng có người bị phạt 11 năm tù vì buôn bán 37 cá thể gà lôi trắng ở Hà Nội
Các hành vi vi phạm liên quan đến buôn bán gà lôi trắng bị xử lý nghiêm khắc trước pháp luật.
Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT, có 187 loài động vật hoang dã thuộc nhóm IIB - là các loài động vật rừng hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại. Trong đó, Bộ Gà, Họ Trĩ gồm có các loài: Gà so họng trắng, gà so ngực gụ, gà so họng hung, gà so họng đen, gà lôi hông tía và gà lôi trắng... Ảnh: Nguyễn Mạnh Hiệp
Những ngày qua, thông tin về trường hợp anh Thái Khắc Thành (SN 1980, trú tại xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) lĩnh án 6 năm tù vì nuôi bán gà lôi trắng, loài động vật nằm trong danh mục IB động vật nguy cấp, quý, hiếm đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Theo tìm hiểu của phóng viên, đây không phải là lần đầu tiên các hành vi vi phạm liên quan đến buôn bán gà lôi trắng bị xử lý nghiêm khắc trước pháp luật.
Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, hồi 7h20 ngày 19.9.2023, tại khu vực đường gom Đại lộ Thăng Long giao với đường vào Chung cư Mỹ Đình Pearl phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, tổ công tác Đội 3 Phòng Cảnh sát kinh tế - Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an thành phố Hà Nội đang làm nhiệm vụ phát hiện, kiểm tra xe ô tô tải Biển kiểm soát 20C-225.56 do anh Hoàng Văn D (SN: 1990) điều khiển, trên xe chở 3 lồng (sọt) bằng nhựa, màu đen, hình chữ nhật bên trong chứa 10 cá thể nghi là gà lôi trắng (là loài thuộc danh mục thực vật rừng, động vật nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IB, quy định tại Phụ lục I, Nghị định 84/2021/NĐ-CP ngày 22.9.2021 của Chính phủ).
Đi cùng xe có H.V.P (SN: 1990) và N.T.V (SN: 1987). Tổ công tác đã đưa đối tượng, cùng phương tiện, vật chứng (10 cá thể động vật nghi là gà lôi trắng) về trụ sở Công an phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm (cũ), thành phố Hà Nội để tiếp tục điều tra làm rõ.
Ngày 19.9.2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội tiến hành khám xét khẩn cấp nơi ở của H.V.P thu giữ 27 cá thể động vật nghi là gà lôi trong đó 26 cá thể có lông màu nâu đen, 1 cá thể có lông màu trắng.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội đã trưng cầu giám định Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam giám định 37 cá thể nghi là gà lôi trắng tạm giữ trong vụ án.
Ngày 20.9.2023, Viện Sinh thái và tài nguyên sinh vật có kết quả giám định, xác định tên loài động vật, tình trạng bảo tồn: 37 cá thể động vật gồm 25 cá thể còn sống và 12 cá thể đã chết có mặt trong 3 hộp (sọt) nhựa màu đen và 1 chuồng bằng sắt là loài chim có tên gọi là Gà lôi trắng, tên khoa học là Lophura nycthemera, thuộc lớp Chim (Aves), Bộ Gà (Galliformes), họ Trĩ (Phasianidae).
Loài Gà lôi trắng được ghi nhận tại nhóm IB Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22.1.2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES).
Trước đó, khoảng tháng 5.2023, H.V.P tìm hiểu trên mạng xã hội thấy việc nuôi sinh trưởng gà lôi trắng có lợi nhuận cao nên đã nảy sinh ý định đặt mua gà lôi trắng về để nuôi bán kiếm lời. Qua mạng xã hội Facebook, P đặt mua 5 cá thể gà lôi trắng (gồm 4 con gà mái và 1 con gà trống), P tự gây nuôi sinh trưởng từ 5 cá thể gà lôi trắng thêm được nhiều cá thể gà lôi trắng tại nhà và giấu không nói cho ai trong gia đình biết; đồng thời P đăng bán gà lôi trên Facebook cá nhân tên “HP”.
Tại bản cáo trạng ngày 16.5.2024, Viện Kiểm sát nhân dân quận Nam Từ Liêm đã truy tố H.V.P về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 244 Bộ luật Hình sự”.
Tại phiên tòa, đại diện Viện Kiểm sát giữ nguyên quyết định truy tố bị cáo theo nội dung bản cáo trạng và đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm b khoản 3 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 38 Bộ luật Hình sự, xử phạt bị cáo H.V.P 11 năm tù.
