Nga rút quân, vũ khí khỏi Syria

Việc Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ đặt ra câu hỏi về tương lai của các căn cứ quân sự Nga - căn cứ không quân Hmeimim ở Latakia và cơ sở hải quân Tartus.

Reuters đưa tin, ảnh vệ tinh ngày 13.12 cho thấy dường như ít nhất hai chiếc Antonov AN-124, loại máy bay chở hàng lớn bậc nhất thế giới, tại căn cứ Hmeimim với phần đầu máy bay mở, có vẻ đang chuẩn bị chất hàng.

Một quan chức an ninh Syria đồn trú bên ngoài cơ sở này cho hay, ít nhất một máy bay chở hàng đã bay ra ngoài vào ngày 14.12 để tới Libya.

Theo các nguồn tin quân sự và an ninh Syria, Mátxcơva đang rút quân khỏi tiền tuyến và rút một số thiết bị hạng nặng cùng các sĩ quan cấp cao Syria. Tuy nhiên, Nga không rút khỏi hai căn cứ quân sự chính của mình và hiện không có ý định làm như vậy.

Một số thiết bị đang được chuyển trở lại Mátxcơva cũng như các sĩ quan cấp cao quân đội Syria nhưng mục tiêu ở giai đoạn này là tập hợp lại và triển khai lại theo tình hình diễn biến trên thực địa.

Một quan chức cấp cao phe đối lập gần gũi với chính quyền lâm thời mới nói với Reuters rằng vấn đề về sự hiện diện của quân đội Nga tại Syria và các thỏa thuận trước đây giữa chính phủ Assad và Mátxcơva không được thảo luận.

"Đây là vấn đề của các cuộc đàm phán trong tương lai và người dân Syria sẽ có tiếng nói cuối cùng", quan chức này cho hay, đồng thời nói thêm rằng Mátxcơva đã thiết lập các kênh liên lạc.

"Các lực lượng của chúng tôi hiện cũng ở gần các căn cứ của Nga tại Latakia", ông nói mà không giải thích thêm.

Điện Kremlin cho biết Nga đang thảo luận với giới lãnh đạo mới của Syria về các căn cứ. Theo một nguồn tin từ Nga, Mátxcơva không rút khỏi các căn cứ ở Syria.

Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đã can thiệp vào cuộc nội chiến Syria năm 2015 để hỗ trợ Tổng thống Assad khi phương Tây kêu gọi lật đổ ông, đã cấp cho tổng thống bị lật đổ tị nạn tại Nga.

Nga đã ủng hộ Syria kể từ đầu Chiến tranh Lạnh và đã công nhận nền độc lập của nước này vào năm 1944 khi Damascus tìm cách lật đổ chế độ thực dân Pháp.

Các căn cứ ở Syria là một phần không thể thiếu trong sự hiện diện quân sự toàn cầu của Nga: căn cứ hải quân Tartus là trung tâm sửa chữa và tiếp tế duy nhất của Nga ở Địa Trung Hải, trong khi căn cứ không quân Hmeimim là một trạm trung chuyển chính cho hoạt động quân sự ở châu Phi.

Nga cũng có các trạm nghe lén ở Syria được điều hành cùng với các trạm tín hiệu của Syria, theo các nguồn tin tình báo phương Tây và quân đội Syria.

Căn cứ Tartus có từ năm 1971 và sau khi Nga can thiệp vào cuộc nội chiến để giúp ông Assad, Mátxcơva đã được cấp hợp đồng thuê miễn phí trong 49 năm vào năm 2017.

Yoruk Isik, nhà phân tích địa chính trị ở Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết Nga có thể đã điều máy bay chở hàng ra khỏi Syria qua Kavkaz, sau đó đến căn cứ không quân Al Khadim ở Libya.

Tại Hmeimim, Reuters thấy những người lính Nga đi bộ xung quanh căn cứ như bình thường và máy bay phản lực trong nhà chứa máy bay.

Hình ảnh vệ tinh do Planet Labs chụp vào ngày 9.12 cho thấy ít nhất ba tàu trong hạm đội Địa Trung Hải của Nga - hai khinh hạm tên lửa dẫn đường và một tàu chở dầu - neo đậu cách Tartus khoảng 13 km về phía tây bắc.