Ukraina bên bờ vực cạn kiệt khí đốt

Ukraina đối mặt với viễn cảnh không thể vượt qua mùa đông tới nếu không nhập khẩu khẩn cấp hàng tỉ mét khối khí đốt. Trong bối cảnh xung đột chưa lắng dịu và tài chính eo hẹp, nguy cơ "sập nguồn sưởi ấm" đang dần hiện rõ.

TASS cho hay, cựu Tổng Giám đốc Hệ thống vận hành truyền tải khí đốt Ukraina (GTS), ông Sergey Makogon, mới đây công bố thông tin gây sốc trên kênh Telegram cá nhân: Tính đến tháng 4.2025, các kho lưu trữ khí đốt ngầm của Ukraina chỉ còn lại 0,66 triệu m3 khí đốt có thể khai thác. Con số này chưa bằng một góc nhỏ so với nhu cầu tối thiểu cho mùa đông - vốn cần tới 8,2 đến 9 tỉ m3.

Thực tế, Ukraina hiện vẫn còn khoảng 4,6 tỉ m3 khí đốt được gọi là “khí đệm kỹ thuật”, tức phần không thể khai thác do yêu cầu duy trì áp suất hệ thống. Điều này đẩy tỉ lệ lấp đầy thực tế của các kho dự trữ xuống mức chỉ còn 2,22% - mức thấp nhất trong toàn bộ lịch sử vận hành hệ thống, ông Makogon nhấn mạnh.

Theo ông Makogon, để đảm bảo nhu cầu sưởi ấm cho mùa đông tới, Ukraina sẽ cần nhập khẩu khoảng 5,5-6,3 tỉ m3 khí đốt, với tổng chi phí ước tính lên đến 3 tỉ USD.

Trong bối cảnh nền kinh tế vẫn đang vật lộn giữa chiến sự, khủng hoảng tài chính và lạm phát, đây là một bài toán khó chưa có lời giải.

Đáng chú ý, từ tháng 2.2025, Ukraina đã phải nhập khẩu khí đốt với giá gấp đôi do tập đoàn Naftogaz “không kịp trữ hàng” đúng thời điểm giá rẻ. Việc này khiến ngân sách càng thêm căng thẳng, trong khi thời gian để chuẩn bị cho mùa đông chỉ còn vài tháng ngắn ngủi.

Tình trạng cạn kiệt khí đốt không chỉ là vấn đề năng lượng mà còn là rủi ro chiến lược. Trong bối cảnh chiến sự kéo dài với Nga - quốc gia từng là nguồn cung cấp khí đốt chủ lực, Ukraina đã phải quay sang nhập khẩu từ châu Âu qua các đường trung chuyển, trong khi giá cả liên tục biến động theo diễn biến địa chính trị.

Thêm vào đó, năng lực sản xuất khí đốt trong nước của Ukraina chỉ đủ cung cấp một phần nhỏ nhu cầu, đặc biệt trong mùa đông khi mức tiêu thụ tăng vọt do nhu cầu sưởi ấm.

Viễn cảnh tồi tệ nhất là tình trạng mất điện, mất hệ thống sưởi ấm trên diện rộng, đặc biệt tại các khu vực thành thị đông dân cư hoặc vùng chiến sự. Các bệnh viện, trường học, và cơ sở hạ tầng thiết yếu có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không có nguồn cung khí đốt ổn định.

Ngay cả các vùng đã tạm ổn định về an ninh cũng sẽ đối mặt với làn sóng di cư nội địa nếu cuộc khủng hoảng khí đốt leo thang.