Chỉ cách một cây cầu, chênh lệch lương tối thiểu lên tới 1,17 triệu đồng

Ông Lê Văn Hòa - Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh nêu thực tế trên khi trình bày tham luận tại Hội nghị Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam lần thứ Tám (khóa XIII).

Ông Lê Văn Hòa cho biết, tiền lương tối thiểu là "mức sàn" pháp lý bảo vệ người lao động yếu thế, đồng thời là chi phí đầu vào rất nhạy cảm của doanh nghiệp.

Vì vậy, mọi điều chỉnh về mức lương, phân vùng tiền lương phải dựa trên bằng chứng, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa người lao động, người sử dụng lao động và sự phát triển bền vững của địa phương.

Tổ chức công đoàn phải từ thực tiễn cơ sở, kịp thời kiến nghị tham gia ngay từ khâu soạn thảo, đánh giá tác động của các văn bản pháp luật, nhất là các quy định về tiền lương tối thiểu.

Theo ông Lê Văn Hòa, trong bối cảnh sắp xếp chính quyền địa phương hai cấp, tốc độ phát triển đô thị và hội nhập quốc tế sâu rộng, chính sách lương tối thiểu phải được điều chỉnh linh hoạt, có tính tới chi phí giá cả sinh hoạt, tốc độ tăng trưởng, điều kiện đi lại, thị trường lao động chung giữa các địa bàn giáp ranh, tránh tạo chênh lệch quá lớn dẫn đến dịch chuyển lao động, cạnh tranh không lành mạnh và rất xảy ra tranh chấp lao động.

Ông Lê Văn Hòa cho biết, sau khi sắp xếp tỉnh, thành phố và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, Thành phố Hồ Chí Minh (mới) có 168 đơn vị hành chính cấp xã. Việc phân vùng lương tối thiểu từ các huyện cũ sang cấp xã mới dẫn đến một số xã, phường, đặc khu trong cùng một không gian lao động nhưng lại thuộc hai vùng lương khác nhau, cách biệt tới hai vùng, bậc.

Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh tính toán, theo Nghị định số 293/2025/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, có hiệu lực từ ngày 1.1.2026, chênh lệch giữa vùng I và vùng III lên tới 1.170.000 đồng, tương đương hơn 28%, trong khi các địa phương này chỉ cách nhau một cây cầu, một tuyến đường, người lao động làm ngành nghề làm cùng loại công việc, cùng cường độ lao động.

Từ thực tiễn những năm 2013 -2017, tại khu vực giáp ranh giữa thị xã Phú Mỹ và huyện Châu Đức (cũ), chỉ chênh lệch 1 bậc vùng lương đã từng phát sinh nhiều vụ tranh chấp, ngừng việc tập thể phức tạp; chỉ khi Chính phủ điều chỉnh lại phân vùng thì quan hệ lao động mới ổn định. Huống hồ đây chỉ là giáp ranh cấp xã mà chênh lệch nhau đến hai vùng.

Ông Lê Văn Hòa cho rằng, bài học này đặt ra yêu cầu rất cấp thiết phải rà soát lại phân vùng lương sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Theo ông Lê Văn Hòa, phát huy kết quả nghiên cứu trước đây, từ kinh nghiệm thực tiễn đã có của tổ chức Công đoàn thành phố , Liên đoàn Lao động Thành phố đã ban hành Công văn số 3494/LĐLĐ ngày 30.9.2025 kiến nghị điều chỉnh phân vùng lương tối thiểu từ vùng III lên vùng II đối với: xã Kim Long, xã Châu Đức, xã Ngãi Giao, xã Nghĩa Thành, xã Long Hải, xã Long Điền và đặc khu Côn Đảo.

Đề xuất này xuất phát từ nguyên tắc quản lý rất rõ ràng: “Các đơn vị giáp ranh vùng I thì khoảng cách chênh lệch không quá một phân vùng”, nhằm thu hẹp khoảng cách về thu nhập, mức sống và điều kiện sinh hoạt giữa các khu vực, đồng thời hạn chế nguy cơ tranh chấp lao động do chênh lệch lương tối thiểu.