Tiền xăng xe, điện thoại, ăn trưa cho người lao động có phải đóng BHXH?
Bạn đọc Nguyễn Ly (Phú Thọ) đặt câu hỏi: “Tiền xăng xe, điện thoại, ăn trưa... cho người lao động có phải đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) không?”

Tiền xăng xe, điện thoại, ăn trưa... cho người lao động có phải đóng BHXH?
Công ty Luật TNHH YouMe trả lời: Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định là tiền lương tháng.
Khoản tiền này bao gồm: mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương.
Trường hợp người lao động ngừng việc nhưng vẫn được hưởng tiền lương tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất thì mức đóng BHXH được tính theo tiền lương người đó thực nhận trong thời gian ngừng việc.
Căn cứ điểm c2 khoản 5 Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH, các chế độ, phúc lợi khác như: tiền thưởng theo Điều 104 Bộ luật Lao động, tiền thưởng sáng kiến, tiền ăn giữa ca, các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, nhà ở, giữ trẻ, nuôi con nhỏ; hỗ trợ khi người lao động có thân nhân qua đời, cưới hỏi, sinh nhật; trợ cấp khi người lao động gặp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác thì cần được ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động.
Như vậy, căn cứ vào các quy định nêu trên, các khoản tiền như xăng xe, điện thoại, ăn trưa… nếu được ghi rõ là khoản hỗ trợ, phúc lợi và được tách bạch thành mục riêng trong hợp đồng lao động, không tính vào tiền lương của người lao động thì không phải đóng BHXH.
Trường hợp doanh nghiệp xây dựng quy chế chi trả riêng cho các khoản như ăn trưa, xăng xe đi lại... không gộp vào lương cơ bản hay tổng lương tháng thì các khoản này cũng không thuộc đối tượng đóng BHXH.
Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp đưa các khoản hỗ trợ này vào cơ cấu tiền lương hằng tháng, không tách riêng trong hợp đồng lao động, thì chúng sẽ được tính là tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Tiền lương đóng BHXH của chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp không hưởng lương được xác định thế nào?
Theo điểm d, đ khoản 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội, chủ hộ kinh doanh và người quản lý doanh nghiệp không hưởng lương có quyền lựa chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc. Tuy nhiên, mức này không thấp hơn mức tham chiếu và không cao hơn 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
Sau ít nhất 12 tháng đóng BHXH theo mức tiền lương đã lựa chọn, người lao động có quyền lựa chọn lại mức lương làm căn cứ đóng BHXH.
Về quy định mức tham chiếu: Trong giai đoạn chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, thì mức tham chiếu được hiểu là bằng mức lương cơ sở. Sau khi mức lương cơ sở bị bãi bỏ, mức tham chiếu không được thấp hơn mức lương cơ sở trước đó (Căn cứ khoản 13 Điều 141 Luật Bảo hiểm xã hội).
Hiện tại, mức lương cơ sở đang áp dụng là 2.340.000 đồng/tháng theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP.