Thống nhất bổ sung mô hình trung học nghề, thêm lựa chọn cho học sinh sau THCS

Bổ sung loại hình trung học nghề

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn sáng nay (22.10), đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình về 3 dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).

Với Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), điểm mới đáng chú ý là việc bổ sung một loại hình giáo dục nghề nghiệp mới là trung học nghề, đồng thời khẳng định giáo dục nghề nghiệp là “then chốt trong phát triển lực lượng lao động kỹ năng cao, được ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội và trong phân bổ ngân sách nhà nước”.

Theo quy định tại dự thảo, trường trung học nghề là cơ sở giáo dục nghề nghiệp được tổ chức dưới tên gọi khác nhau gồm trường trung học nghề, trường trung học kỹ thuật, trường trung học nghệ thuật và trường trung học khác phù hợp với lĩnh vực hoặc nhóm ngành, nghề đào tạo.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định, mô hình trung học nghề cùng bậc học với trung học phổ thông vừa nhằm thúc đẩy hiệu quả phân luồng, hướng nghiệp, vừa góp phần phổ cập giáo dục trung học phổ thông, vừa cung ứng nguồn nhân lực trẻ có kỹ năng nghề cho phát triển đất nước.

Việc bổ sung trung học nghề cũng nhằm hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng tăng liên thông giữa giáo dục trung học phổ thông với đào tạo nghề. Với mô hình mới, học sinh sau trung học cơ sở có thêm lựa chọn, vừa được tiếp tục học chương trình trung học phổ thông, vừa được học kỹ năng nghề. Đây là mô hình mới để nâng cao hiệu quả phân luồng học sinh sau trung học cơ sở, đặc biệt đối với đào tạo chuyên sâu đặc thù, trong đó có lĩnh vực nghệ thuật.

Bên cạnh việc bổ sung mô hình trung học nghề, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp, dự thảo luật đã bổ sung nhiều nội dung quan trọng và mới so với Luật Giáo dục nghề nghiệp hiện hành như: Trao quyền tự chủ cho các cơ sở, mở rộng loại hình cơ sở tham gia giáo dục nghề nghiệp, cho phép trường học, trung tâm, doanh nghiệp, hợp tác xã và các tổ chức khác cùng tham gia đào tạo;

Xác lập rõ vai trò của doanh nghiệp như một chủ thể quan trọng trong tham gia xây dựng chương trình, giảng dạy, tổ chức thực tập, đánh giá kết quả; cơ chế thành lập quỹ đào tạo nhân lực doanh nghiệp để chủ động chia sẻ trách nhiệm đào tạo nguồn nhân lực kỹ năng cao;

Quy định chuẩn cơ sở giáo dục nghề nghiệp, chuẩn chương trình đào tạo; bổ sung thiết chế giảng viên và giáo viên đồng cơ hữu, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo; mở rộng hợp tác đầu tư nước ngoài...

Đề nghị xác định vị trí của trình độ trung học nghề trong hệ thống bậc/trình độ của Khung trình độ quốc gia Việt Nam

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành với các nhóm chính sách chung trong dự thảo Luật (Điều 5).

Việc bổ sung các chính sách mới đòi hỏi nguồn lực thực hiện, do đó cần đánh giá tác động để làm căn cứ cho cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định. Nghiên cứu, bổ sung chính sách thu hút doanh nghiệp tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp để nhằm gắn kết đào tạo với sản xuất kinh doanh.

Ủy ban cơ bản tán thành với quy định của dự thảo Luật về chương trình, mục tiêu đào tạo và văn bằng chứng chỉ trong giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, đề nghị xác định vị trí của trình độ trung học nghề trong hệ thống bậc/trình độ của Khung trình độ quốc gia Việt Nam; làm rõ quy định về tích hợp giữa kiến thức cốt lõi của chương trình trung học phổ thông và chuyên môn nghề trong chương trình giáo dục trung học nghề. Quy định rõ chuẩn đầu vào, thời gian đào tạo, chuẩn đầu ra của chương trình trung cấp và chương trình trung học nghề để thuận lợi phân luồng, liên thông với các trình độ cao hơn; làm rõ quy định về thi tốt nghiệp trung học nghề.

Đối với mô hình trường trung học nghề, Ủy ban đề nghị nghiên cứu chủ trương, quy định lộ trình sắp xếp trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên thành trường trung học nghề, thống nhất chủ trương sắp xếp mạng lưới. Bổ sung mô hình giáo dục nghề nghiệp (đào tạo trình độ cao đẳng) trong các cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt đối với các khối ngành kỹ thuật - công nghệ.