Nối thành công ngón tay đứt rời sau 25 giờ thiếu máu

Trong lúc làm nhiệm vụ trên tàu viễn dương di chuyển qua vùng biển miền Trung đúng thời điểm bão số 12 đổ bộ, anh D (thủy thủ tàu viễn dương) gặp tai nạn nghiêm trọng khi đang sửa chữa thiết bị. Con tàu bị sóng lớn đánh chao đảo mạnh, một cú va đập bất ngờ khiến ngón trỏ bàn tay phải của anh bị đứt rời hoàn toàn.

Ngay sau tai nạn, các thuyền viên đã sơ cứu kịp thời và bảo quản phần ngón tay đứt rời đúng cách trong bình giữ nhiệt, đồng thời phối hợp với lực lượng cứu hộ cứu nạn để đưa anh D vào bờ trong điều kiện thời tiết vô cùng khắc nghiệt.

Sau khi được cấp cứu ban đầu tại một cơ sở y tế khu vực miền Trung, với mong muốn được nối lại ngón tay, anh D và gia đình quyết định đón chuyến bay sớm nhất từ Đà Nẵng ra Hà Nội ngay rạng sáng hôm sau để đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Tính từ thời điểm tai nạn đến khi nhập viện, tổng thời gian thiếu máu của ngón tay lên tới 25 giờ.

Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, các bác sĩ đánh giá phần ngón tay đứt rời được bảo quản đúng kỹ thuật, khớp còn mềm, cấu trúc mô được bảo toàn tốt. Ngay lập tức, bệnh viện tổ chức hội chẩn đa chuyên khoa gồm: phẫu thuật tạo hình – thẩm mỹ, gây mê hồi sức, chấn thương chỉnh hình… và thống nhất thực hiện vi phẫu nối lại ngón tay cho người bệnh – một quyết định táo bạo trong bối cảnh thời gian thiếu máu đã vượt xa ngưỡng thông thường.

Ca phẫu thuật được triển khai khẩn trương với hai kíp mổ song song: một kíp xử lý phần ngón tay đứt rời, kíp còn lại chuẩn bị phần mỏm cụt. Xương được định vị và cố định bằng kim chuyên dụng, hệ thống gân – dây chằng được phục hồi.

Đặc biệt, các bác sĩ phải khâu nối thần kinh và vi mạch máu cực nhỏ (chỉ 0,8 – 1mm) dưới kính hiển vi phẫu thuật với độ chính xác tuyệt đối. Chỉ cần một mối nối mạch không thông, toàn bộ ngón tay có nguy cơ hoại tử hoàn toàn.

Với thời gian thiếu máu kỷ lục 25 giờ, ekip phải kiểm soát chặt chẽ nhiệt độ, tình trạng co thắt mạch, cũng như giám sát tuần hoàn ngoại vi sau mổ để đảm bảo dòng máu nuôi dưỡng trở lại phần ngón tay.

TS.BS Vũ Trung Trực – Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt, Tạo hình và Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, người trực tiếp thực hiện ca mổ, cho biết: Đây là trường hợp cực kỳ đặc biệt. Thông thường, thời gian thiếu máu kéo dài là rào cản rất lớn đối với các ca nối chi thể. Tuy nhiên, nhờ phần ngón tay được bảo quản đúng cách ngay từ hiện trường, khớp không bị cứng và cấu trúc mô vẫn còn tốt. Thêm vào đó, bản thân ngón tay – với ít khối cơ – có khả năng chịu thiếu máu tốt hơn so với các chi lớn. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa và kinh nghiệm của ekip phẫu thuật cũng là yếu tố then chốt giúp ca mổ thành công.

Sau phẫu thuật, ngón tay hồng hào, sống hoàn toàn, vết thương liền tốt. Người bệnh đã được cắt chỉ, rút kim cố định và hiện đang tiếp tục được tập phục hồi chức năng để lấy lại khả năng vận động và cảm giác.

Các bác sĩ khuyến cáo người dân cần nắm vững quy trình sơ cứu đúng cách khi xảy ra tai nạn đứt rời chi thể, bởi đây là yếu tố quyết định khả năng cứu sống phần chi:

Không rửa, không ngâm chi thể đứt rời vào dung dịch sát khuẩn hay hóa chất.

Nếu phần đứt rời dính nhiều dị vật, chỉ rửa nhẹ bằng nước sạch, nước uống tinh khiết hoặc nước đun sôi để nguội.

Bọc chi thể bằng gạc hoặc khăn sạch, cho vào túi nylon buộc kín (không để tiếp xúc trực tiếp với đá).

Đặt túi này vào túi khác có chứa đá lạnh để bảo quản.

Giữ môi trường sạch, ổn định nhiệt độ và vận chuyển nhanh nhất có thể.

Đưa người bị nạn đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Tuyệt đối không tự ý bôi thuốc hay dùng hóa chất sát trùng lên phần chi đứt rời.