Người lao động tính đường chuyển đổi để thích ứng
Trước thông tin đến ngày 1.7.2026 không còn xe môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1 của Hà Nội, nhiều người lao động, đặc biệt những tài xế xe Grab bắt đầu tính đến chuyển đổi để thích ứng.
Người lao động chạy xe Grab thuộc khu vực phi chính thức đang tìm cách chuyển đổi để thích ứng với yêu cầu mới. Ảnh: Kiều Vũ
Người trẻ, có điều kiện, tính toán chuyển đổi sang ôtô điện
Anh Nguyễn Văn Hiệp làm tài xế Grab bike (xe máy) từ năm 2019, làm toàn bộ thời gian. Hiện, mỗi ngày chạy từ 6h sáng đến 22h đêm, trừ tiền xăng xe, các loại chi phí, anh Hiệp thu về trung bình 400.000 - 500.000 đồng. Số tiền này không chỉ giúp anh Hiệp trang trải những chi phí cá nhân mà còn có một chút tích lũy.
Sở dĩ như vậy vì nhà anh Hiệp ở Tam Hiệp, Hà Nội nên không phải lo khoản thuê nhà. Anh Hiệp kể trước khi làm tài xế Grab bike, anh từng đi học nghề điện nhưng muốn có tiền để tự lập nên anh xin tiền bố mẹ mua xe máy rồi làm thủ tục đăng ký chạy Grab bike.
Chạy Grab bike gần 6 năm, giờ anh Hiệp có ý định chuyển sang chạy grab car (xe ôtô) vì muốn chạy thêm các tuyến tỉnh hoặc sân bay. Ý định này nảy ra cùng lúc có thông tin đến ngày 1.7.2026 sẽ chỉ có xe điện lưu thông trong Vành đai 1 của thành phố.
Theo anh Hiệp tính toán, khoản chi phí để mua xe ôtô điện khoảng 500 triệu đồng. Tiền sạc pin cho một lần hết khoảng 250.000 đồng (khi bắt đầu sạc mất phí). Mỗi ngày chạy ôtô điện sẽ thu về trung bình 2.000.000 đồng. Khoản đầu tư để mua xe thì gia đình anh Hiệp hỗ trợ, từ nguồn tiền được đền bù khi Nhà nước lấy đất làm đường. Chính vì vậy, anh Hiệp quyết định đi học lái xe ôtô.
Anh Hiệp chia sẻ, kể cả trong trường hợp chưa tính đến chuyển đổi sang ôtô điện thì anh cũng đã tính chuyển sang chạy xe máy điện vì sẽ kinh tế hơn. Điều anh Hiệp lo lắng là “liệu đến lúc chỉ còn xe điện thì các trạm sạc có đáp ứng được nhu cầu sạc không, nếu không phải xếp hàng chờ sạc thì mất luôn nửa ngày chạy khách” - anh Hiệp nói.
Khi được hỏi: Tại sao nhiều tài xế Grab car đã chuyển sang chạy grab bike mà anh lại tính ngược lại, anh Hiệp trả lời: Thực tế theo dõi thì thấy làm Grab car dùng xe xăng, số tiền thu về không ăn thua so với tỉ lệ chạy của Grab bike nên mới có người chuyển từ ôtô về chạy xe máy.

Người có tuổi nhiều băn khoăn
Không phải tài xế Grab nào cũng có điều kiện, tính toán để chuyển từ chạy Grab bike sang Grab car bằng xe ôtô điện như anh Hiệp, nhất là những người đã có tuổi. Anh Lê Văn Toàn là trường hợp như vậy.
Anh Toàn sinh năm 1971, quê Nam Định, ra Hà Nội làm việc từ năm 1991. Lúc đầu anh chạy xe ôm, khi có xe công nghệ thì anh đăng ký chuyển sang. Anh Toàn lấy vợ, vợ anh làm nghề thu mua đồng nát. Hai vợ chồng chắt chiu, cộng thêm sự giúp đỡ của gia đình, từ những năm đầu 2000, anh chị mua được mảnh đất trong Hà Đông, cất được mái nhà.
Giờ đây anh chị cho thuê căn nhà đó, ra gần Ngã Tư Sở thuê nhà. Anh Toàn kể mình may mắn thuê được căn nhà trong tận cùng của ngõ, giá rẻ vì gia đình nhà chủ đi định cư ở nước ngoài, chỉ cần có người thuê để khỏi hỏng nhà.
Nhờ vậy mà mỗi tháng vợ chồng anh Toàn dư ra được 10 triệu đồng từ tiền cho thuê căn nhà trong Hà Đông. Giờ 2 con đã lớn, đi làm nhưng vợ chồng anh hàng ngày vẫn chăm làm việc. Anh Toàn bảo còn sức khỏe thì còn chạy Grab, chứ giờ ngồi ở nhà không đi làm lại ốm nên dù vất vất thì hàng ngày vẫn chạy xe đều. Mỗi ngày, anh thu về khoảng 300.000 đồng.
Từ lúc có thông tin về không lưu thông xe chạy xăng trong vành đai 1 của Hà Nội, anh Toàn tính toán rất nhiều. Theo anh, việc chuyển đổi là đúng vì sẽ góp phần làm sạch môi trường. Nhưng anh cũng rất băn khoăn vì để tiếp tục công việc, anh sẽ phải mua xe máy điện. Tiền mua xe mất khoảng 25 - 30 triệu đồng; rồi tính thời gian khấu hao, độ bền của xe, tuổi thọ của pin... là những vấn đề khiến anh băn khoăn.
Những người như anh Hiệp, anh Toàn cũng như các tài xế chạy Grab, kể cả Grab bike hay Grab car là lao động khu vực phi chính thức đều đang trong thời gian tính toán để chuyển đổi sao cho thích hợp với yêu cầu mới. Bởi đó chính là cách để họ kiếm sống rất nhiều năm qua.
Sở Xây dựng Hà Nội vừa báo cáo UBND thành phố công tác chuyển đổi phương tiện giao thông xanh và hạ tầng trạm sạc xe điện trên địa bàn. Theo đó, Sở đã có văn bản gửi các sở, ngành và đơn vị liên quan để lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc của HĐND thành phố. Dự thảo đang trong quá trình hoàn thiện để trình UBND thành phố báo cáo HĐND xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 9.2025, theo chỉ đạo của UBND và HĐND thành phố.
Một số chính sách nổi bật tại dự thảo Nghị quyết gồm: Hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho người dân có phương tiện xe máy chạy xăng hoặc diesel (đăng ký trước thời điểm Nghị quyết có hiệu lực) tại các vùng phát thải thấp, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh (có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên).
Mức hỗ trợ 3 triệu đồng/xe đối với cá nhân thường; 4 triệu đồng/xe đối với hộ cận nghèo; 5 triệu đồng/xe đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030.
Hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3 - 5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm cho các đơn vị dịch vụ công ích; Đơn vị vận tải hành khách (trừ xe buýt) và vận tải hàng hóa; Doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ.
Miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày Nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030.
Hữu Chánh